KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
ចេះ ceh 1. to know (how to do something), to be able to
2. to be used to, accustomed to
3. to keep on doing something
4. constantly, always, incessantly
5. to be learned, intelligent, smart, cunning
46/27

Link to overview page
Link to dictionary

Saying “I don’t know” — Dialogue 4


នៅផ្ទះ
កូនម៉ាក់! ម៉ាក់ចេះធ្វើ ភីហ្សា អត់? ខ្ញុំចង់ញ៉ាំភីហ្សា
ម៉ាក់ម៉ាក់អត់ចេះទេកូនចាំម៉ាក់សួរគេមើល ក្រែងមានអ្នកចេះធ្វើ

Saying “I don’t know” — Dialogue 3


នៅកន្លែងធ្វើការ
កញ្ញាវុទ្ធី! កុំព្យូទ័រខ្ញុំខូចហើយវុទ្ធី ជួយមើលបន្តិចបានទេ?
វុទ្ធីខ្ញុំអត់សូវចេះកុំព្យូទ័រទេ កញ្ញាចាំខ្ញុំហៅបងតារាឲ្យមកជួយមើលណា

Expressing cold — Additional dialogue


នៅហាងកាហ្វេ
មរកតយកគ្រីនធីត្រជាក់ កែវតូច
ស្រីពេជ្ររងាអីចឹងហើយ ញ៉ាំទឹកកកទៀត!
មរកតមានរងាអីប៉ុណ្ណឹងណាមួយធម្មតាខ្ញុំក្ដៅក្នុង អីចឹងទៅ អត់សូវចេះរងាទេ
ស្រីពេជ្រខ្ញុំវិញ ឡើងចង់រឹងថ្គាមហើយ

Indicating disagreement — Cultural note


ដូចនៅក្នុងវប្បធម៌ផ្សេងដែរ នៅខ្មែរ ការនិយាយបដិសេធចំពោះគំនិតរបស់នរណាម្នាក់ចំតែម្ដង គឺមិនសូវជាការគួរសមនោះទេពាក្យថាចេះភាសាការទូតមានន័យថា ដឹងអំពីរបៀបនិយាយបដិសេធ រិះគន់បញ្ចុះបញ្ចូលគេដោយមិនធ្វើឲ្យគេអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តចាប់កំហុសបាន

Comparing or contrasting things 2 — Additional dialogue


មីងសានម្សិលមិញ ជួបអន្ទិតកូនលោកបងសំឥឡូវ ធំជាងមុនច្រើនណាស់ ហើយចេះដឹងខុសត្រូវជាងមុន
មីងផលហ្នឹងអ៎? ចេះដឹងខុសត្រូវជាងមុនម៉េចទៅ?
មីងសានចេះជម្រាបសួរ ចេះយកទឹកមកទទួលភ្ញៀវ ហើយនិយាយសាច់ការ អត់និយាយច្រើនតែពីសតែពាសដូចមុនអេ៎

Saying “I don’t know” — Dialogue 2


នៅសាលារៀន
សុខាធារី! សួរមួយមើលចេះធ្វើលំហាត់នេះ / ស្រាយចំណោទនេះអត់? ខ្ញុំគិតយូរហើយ នៅតែមិនចេញ
ធារីណា? មើល ខ្ញុំមើលតិចមើល។ ... អឹម ... ខ្ញុំគិតអត់ចេញដែរហ្នឹងអត់ដឹងថាត្រូវស្រាយយ៉ាងម៉េចទេនៀក

Complimenting someone — Cultural note


ពាក្យថា បញ្ជោរ មានន័យថា និយាយសរសើរនរណាម្នាក់អំពីអ្វីដែលមិនពិត ដូចជា មិនស្អាតក៏សរសើរថាស្អាត ។ល។ រីឯ អ្នកដែលចូលចិត្តស្ដាប់ពាក្យបញ្ជោរ គេហៅថាមនុស្សស៊ីជោរហើយក៏មានមនុស្សដែលនៅមុខសរសើរ នៅក្រោយនិយាយដើមដែរផ្ទុយទៅវិញ ក៏មានមនុស្សដែលមិនចេះសរសើរនរណា ទោះគេធ្វើបានល្អក៏ដោយ

Asking for directions 1 — Cultural note


មាត់ជាផ្លូវ គឺជាពាក្យស្លោកដែលប្រជាជនខ្មែរឧស្សាហ៍ប្រើណាស់វាមានន័យថា នៅពេលយើងមិនដឹង មិនយល់អ្វីមួយ យើងគប្បីសួរទៅអ្នកដទៃ ដើម្បីឲ្យគេបង្ហាញផ្លូវថាតើត្រូវទៅណាធ្វើអ្វីបន្ទាប់ទៀតពាក្យស្លោកមួយទៀត គឺ ថោកអ្វីនឹងដៃ ថ្លៃអ្វីនឹងមាត់ មានន័យថា គ្រាន់តែសួរអ្នកដទៃអំពីអ្វីដែលខ្លួនមិនដឹង មិនចេះ នឹងមិនធ្វើឲ្យអាប់ឱនកិត្តិយសខ្មាសគេអ្វីឡើយ

Offering help — Additional dialogue


ធីតាជប់លៀងនៅផ្ទះកញ្ញាថ្ងៃអាទិត្យហ្នឹង កញ្ញាធ្វើម្ហូបខ្លួនឯងមែន? ឬក៏ទិញស្រាប់?
កញ្ញាខ្ញុំធ្វើម្ហូបខ្លួនឯងតាស ធីតាទិញស្រាប់ថ្លៃ ហើយខ្លាចអត់សូវស្អាត ញ៉ាំទៅឈឺពោះ
ធីតាអីចឹង ខ្ញុំទៅជួយធ្វើម្ហូបកញ្ញា ម៉េចដែរ?
ពិសិដ្ឋធីតាឯងចេះធ្វើម្ហូបតាំងពីអង្កាល់? តិចទៅនាំតែទើសទែង
កញ្ញាមានណាពិសិដ្ឋចេះតែថាឲ្យធីតាធីតា អរគុណច្រើនចុះធីតាអាចម៉ោម៉ោងម៉ានដែរ?

Expressing fear — Additional dialogue


ខ្លាចទឹក
កញ្ញាធារី ម៉េចមិនចុះហែលទឹកលេង?
ធារីអត់អីអេ៎កញ្ញា ខ្ញុំខ្លាចទឹក
កញ្ញាម៉េចចឹង?
ធារីខ្ញុំធ្លាប់លង់ទឹកកាលពីក្មេង ហើយឥឡូវក៏អត់ចេះហែលទឹកដែរ
កញ្ញាចាំខ្ញុំបង្រៀន? ម៉ោៗ។
ធារីអត់អេ៎ កញ្ញាខ្ញុំអត់ចូលចិត្តហែលទឹកអេ៎
កញ្ញាម៉ោសាកទៅ លែងខ្លាចហើយ
ធារីអត់ទេ! ប្រាប់ហើយថាខ្ញុំខ្លាចកញ្ញាឯងទៅៗ។ មិនបាច់រវល់ខ្ញុំអេ៎

Explaining how something works — Cultural note


តើអ្នកចូលចិត្តឲ្យគេបង្រៀនធ្វើអ្វីមួយថ្មីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ចេះដែរទេ? នៅខ្មែរ មានអ្នកឆ្លើយថា ចង់ឲ្យគេបង្រៀន ព្រោះយើងចេះកាន់តែច្រើនឡើង អាចធ្វើអ្វីដោយខ្លួនឯងបាន ប៉ុន្តែ អ្នកនឹងមានអ្នកឆ្លើយថាចេះច្រើន គេប្រើច្រើន”។ ឧទាហរណ៍ បើអ្នកចេះបើកឡាន អ្នកនឹងត្រូវគេឲ្យធ្វើតៃកុងកាន់តែញឹក បើអ្នកចេះជួសជុលកុំព្យូទ័រ នឹងមានមនុស្សកាន់តែច្រើន ដែលហៅអ្នកឲ្យមើលកុំព្យូទ័រដែលខូច

Breaking appointments — Additional dialogue


ប្អូនស្រីអាឡូ បង! បងឯងមកដល់នៅ?
បងប្រុសអូនឯងនៅណា?
ប្អូនស្រីនៅហាងកុំព្យូទ័រក្រែងយើងណាត់គ្នាមកជួយមើលកុំព្យូទ័រឲ្យពួកម៉ាកខ្ញុំអ៎?
បងប្រុសអូ! ង៉ៃហ្នឹងង៉ៃសៅរ៍អា៎? ភ្លេចឲ្យឈឹង!
ប្អូនស្រីងាប់! ចេះភ្លេចទៅកើតឥឡូវបងឯងម៉ោបានអេ៎?
បងប្រុសបងប្រហែលមួយម៉ោងទៀតបានទៅដល់ដើរមើលលេងសិនទៅតិចទៀតទៅដល់ហើយ
ប្អូនស្រីម៉ោឲ្យលឿនម៉ោអីចឹងពួកខ្ញុំចាំបងឯងនេះ!

Expressing likes 2 — Dialogue


កញ្ញាធារី ថ្ងៃអាទិត្យនេះ មកផ្ទះខ្ញុំលេងអត់? ចង់ញ៉ាំអី ខ្ញុំធ្វើឲ្យ
ធារីអូ កញ្ញាចេះធ្វើម្ហូបអ៎?
កញ្ញាខ្ញុំចូលចិត្តធ្វើម្ហូបតាសឲ្យតែថ្ងៃសៅរ៍ថ្ងៃអាទិត្យ ខ្ញុំធ្វើម្ហូបនៅផ្ទះហើយ
ធារីឧស្សាហ៍មែនទែនខ្ញុំវិញ ខ្ជិលណាស់ ជាពិសេសធ្វើម្ហូបហ្នឹងម៉ងខ្ជិលរៀបចំ ខ្ជិលសម្អាត
កញ្ញាមានអី តាម៉ាភ្លែតហ្នឹងចុះធារីឯងចូលចិត្តធ្វើអីគេពេលទំនេរ?
ធារីខ្ញុំចូលចិត្តលេងតេនីស
កញ្ញាអូ ខ្ញុំអត់ចេះសោះ អារឿងកីឡាអីហ្នឹង

Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Additional dialogue


ការងារសំណង់
ប្រធានកម្មករអេ! ហើយម៉េចអាអូនមួយនេះអត់ពាក់មួកការពារអីចឹង? ធ្វើការជាមួយខ្ញុំ អត់មានប្រហែសអីចឹងអេ៎ការងារហ្នឹងអាចគ្រោះថ្នាក់ដល់ងាប់អា៎កុំមើលងាយ
កម្មករបាទ បង
ប្រធានកម្មករលើកក្រោយ បើមានអ្នកណាចូលការដ្ឋានអត់ពាក់មួក ឬក៏ ធ្វើការនៅក្រៅអត់ពាក់ខ្សែក្រវាត់ ខ្ញុំបញ្ឈប់ការងារហើយណាកុំថាខ្ញុំអាក្រក់ ឬក៏អត់បានប្រាប់មុនឥឡូវប្រាប់ឲ្យហើយបើមានរឿងអី អត់មានចាប់ឯងម៉ោទទួលខុសត្រូវអេ៎ត្រូវចេះប្រយ័ត្នខ្លួនឯង

Expressing thanks 2 — Dialogue


វិបុលកញ្ញា កំពុងធ្វើអីហ្នឹង?
កញ្ញាអូ វិបុល ខ្ញុំកំពុងរកចង់ព្យួររូបថតមួយនេះតែខ្ញុំអត់សូវចេះប្រើញញួរទេ
វិបុលចាំខ្ញុំជួយអីចឹង! ចង់ព្យួរដាក់ត្រង់ណា?
កញ្ញាខ្ញុំចង់ដាក់វាត្រង់នេះ
វិបុលអូខេជួយទ្រពីក្រោមបន្តិចមកអីចឹង
កញ្ញាចាសប្រយ័ត្នវ៉ៃត្រូវដៃខ្លួនឯងណា
[ប៉ុកៗៗ (សំឡេងញញួរ)]
វិបុលរួចហើយ! ប៉ុណ្ណឹងបានអត់?
កញ្ញាប៉ុណ្ណឹងបាន / ល្មមហើយ វិបុលអរគុណច្រើន!
វិបុលអូខេ / មិនអីទេ

Expressing sorrow — Additional dialogue


ពិបាកចិត្តដោយសារកូន
អ្នកជិតខាងកូនបងម៉េចហើយ? ផ្ដាច់គ្រឿងញៀនបាននៅ?
ម្ដាយឥឡូវខ្ញុំយកវាទៅដាក់នៅមណ្ឌលឲ្យផ្ដាច់គ្រឿងញៀនឲ្យបានបើវានៅតែផ្ដាច់មិនបាន ខ្ញុំមិនដឹងធ្វើម៉េចទេកូនមានតែមួយ ខ្ញុំស្រឡាញ់ដូចពេជ្របើវាធ្វើអីខុស ក៏ខ្ញុំលើកលែងឲ្យវាដែរសុំឲ្យតែវាចេះស្រឡាញ់ខ្លួនឯង ចេះគិត កុំខូចខ្លួនជាមួយពួកម៉ាកអត់ល្អខ្ញុំឃើញវាអីចឹង ខ្ញុំពិបាកចិត្តណាស់មិនដឹងអនាគតវានៅឯណាទេតែប៉ុន្មានឆ្នាំទៀត ខ្ញុំទៅបាត់ ខ្ញុំផុតទុក្ខហើយ ប៉ុន្តែ វាជាអ្នកនៅតស៊ូជាមួយជីវិតដែលវាបានសាងម៉ោនៀក

Indicating disagreement — Dialogue 1


រៀនពូកែ
ស៊ីណាសុជាតាឆ្លាតដល់ហើយរៀនអីក៏ឆាប់ចាប់បានដែរញ៉ាំអីបានឆ្លាតទៅ សុជាតា?
សុជាតារៀនពូកែមិនមែនមកពីញ៉ាំអីបានរៀនពូកែឯណាមានតែខំប្រឹងរៀន
ស៊ីណាខ្ញុំខំប្រឹងរៀនដែរតាស តែកន្លែងខ្លះខ្ញុំស្ដាប់គ្រូពន្យល់ម៉េចក៏នៅតែអត់យល់ដែរមកពីអត់មានហ្សែនឆ្លាតទេដឹង
សុជាតាហ្សែនឆ្លាតអីទេខ្ញុំក៏មានកន្លែងដែលខ្ញុំអត់យល់ដែរស៊ីណាមានចំណាយពេលរៀនថែមទៀតអត់ពេលទៅផ្ទះ?
ស៊ីណាអត់ផងអូ ខ្ញុំតែដល់ផ្ទះ ដឹងតែភ្លឹងហើយប្រហែលមកពីអីចឹងហើយបានរៀនអត់សូវចេះសោះ

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Dialogue 2


កណ្ណិកាអាឡូ បង! បងឯងនៅក្រៅនៅឡើយអេ៎បង?
ដាលីនហ្នឹងហើយ បងនៅក្រៅមានការអីអ៎?
កណ្ណិកាខ្ញុំចង់សួរបងតិចស្រង់មតិហ្នឹងខ្ញុំធ្វើហើយៗ បងត្រូវការឲ្យខ្ញុំបកប្រែខ្មែរអត់បង?
ដាលីនមិនបាច់ក៏បានដែរអូនតែឥឡូវអូនឯងមិនសរុបជាចំនួន ត្រូវអេ៎? អូនឯងជួយសរសេរជាភាគរយឲ្យបងផង ហើយបើអូនឯងចេះធ្វើ ជួយធ្វើចេញជាក្រាបឲ្យបងផង បានអេ៎?
កណ្ណិកាក្រាបហ្នឹងខ្ញុំអត់ចេះផងបងបងជួយបង្រៀនខ្ញុំ បានអេ៎? បងម៉ោវិញម៉ោងម៉ាន? ខ្ញុំត្រូវចេញទៅក្រៅម៉ោងថ្ងៃ
ដាលីនចាំបងទៅវិញឲ្យទាន់មុនម៉ោង ៣។

Asking and saying whether something is correct — Dialogue 2


ការគណនាលេខនៅលើ Excel
ធារីដាណែត ជួយមើលលេខនេះតិចមើលខ្ញុំបូកត្រូវអត់?
ដាណែតមើល ខ្ញុំមើលតិចមើលហើយធារីម៉េចក៏មិនប្រើរូបមន្តបូកនៅលើ Excel ម៉ងទៅ?
ធារីខ្ញុំអត់ចេះតែខ្ញុំប្រើកាស្យូបូកតាស មិនមែនបូកដៃឯណា
ដាណែតប្រើកាស្យូ ពេលខ្លះយើងចុចច្រឡំអីទៅក៏មានចាំខ្ញុំបង្រៀនបូកនៅលើ Excel ... ឃើញអត់? បានហើយត្រូវតាស ធារីឯងបូកអត់ខុសទេលេខតិច យើងប្រើកាស្យូបាន តែបើលេខច្រើន ពិបាកម៉ង
ធារីធ្វើតាមដាណែតលឿនជាងប្រើកាស្យូ យឺតហើយអាចខុសទៀតអរគុណ ដាណែត

Cutting One’s Finger (Sakanan) — 13


ចូលមកដល់រូបភាពទី ១៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ យើងឃើញថា បុរសនោះ គាត់បានប្រែប្រួលទឹកមុខរបស់គាត់ទៅជាសប្បាយចិត្តវិញ បាទ យើងឃើញថា គាត់ហាមាត់ញញឹម គាត់ញញឹម មើលទៅលើដៃស្ដាំរបស់គាត់ អញ្ចឹងដៃស្ដាំរបស់គាត់គឺមានរបួស ក៏ប៉ុន្តែរបួសរបស់គាត់បានរុំនឹងបង់បិទដំបៅរួចហើយ ដូច្នេះបានន័យថាគាត់បានការពារដៃរបស់គាត់ កុំឲ្យមានមេរោគចូលរួចហើយ ហើយឈាមរបស់គាត់ក៏ឈប់ហូរទៀតដែរ អញ្ចឹងគាត់នឹងលែងមានគ្រោះថ្នាក់ទៀតហើយ ដូច្នេះគាត់បានមើលដៃរបស់គាត់ ហើយគាត់សប្បាយចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ដោយគាត់គិតថា គាត់មិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីធ្ងន់ធ្ងរនោះទេបន្ទាប់ពីការមុតកាំបិតនេះ ព្រោះគាត់បានធ្វើចេះវិធីសង្គ្រោះបឋម បាទ គាត់ចេះវិធីសង្គ្រោះបឋម ដើម្បីកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ