Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
សម្បូរ	sɑmbou	abundant, plentiful Notes: also written សំបូរ	7/6

Link to overview page
Link to dictionary

Fruits (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីការញ៉ាំផ្លែឈើ អញ្ចឹងជាទូទៅដើម្បីឲ្យមានសុខភាពល្អ ក្រៅពីអាហារទាំងបីពេល ក្រៅពីអាហារពេលព្រឹក ក្រៅពីអាហារពេលថ្ងៃត្រង់ និងអាហារពេលល្ងាច គឺយើងត្រូវមានញ៉ាំផ្លែឈើផងដែរ ដើម្បីឲ្យមានសុខភាពល្អ និងសាច់ស្អាតសម្រស់ស្អាត ព្រោះថានៅក្នុងផ្លែឈើមានជាតិវីតាមីនច្រើន អញ្ចឹងវាអាចជំនួយឲ្យយើងមានសុខភាពល្អ និងមានរាងកាយរឹងមាំបាន ក្រៅពីត្រី ក្រៅពីសាច់ និងក្រៅពីបាយ ដូច្នេះហើយជាទូទៅនៅពេលដែលក្រោយពីញ៉ាំអាហារទាំងបីពេល ឬក៏ក្រោយពីញ៉ាំអាហារពេលថ្ងៃ អាហារពេលល្ងាច គឺយើងតែងតែញ៉ាំផ្លែឈើជាបង្អែមលាងមាត់ ដែលយើងហៅថាបង្អែមលាងមាត់ ហើយជាទូទៅផ្លែឈើគឺអត់ថ្លៃទេ គឺអត់សូវថ្លៃទេ ដោយសារតែផ្លែឈើគឺយើងអាចដាំដុះបាន ដូច្នេះផ្លែឈើខ្លះដែលសម្បូរគឺមានតម្លៃថោក ចំណែកឯផ្លែឈើខ្លះដែលមិនសូវសម្បូរ គឺអាចមានតម្លៃថ្លៃបន្តិច ក៏ប៉ុន្តែយើងអាចទិញញ៉ាំបាន គឺអត់ថ្លៃខ្លាំងទេ។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើង បន្ទាប់ពីយើងញ៉ាំអាហាររួច គឺយើងតែងតែញ៉ាំផ្លែឈើ ដើម្បីជាអាហារបង្អែមលាងមាត់។

Rice (Sakanan) — 01

អញ្ចឹងយើងមកមើលនៅក្នុងរូបភាពទី ១ នៅក្នុងរូបភាពទី ១ គឺកសិករម្នាក់ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ១ នេះ យើងឃើញគាត់ភ្ជួរស្រែដោយប្រើសត្វក្របី អញ្ចឹងសត្វក្របីគឺមានពណ៌ខ្មៅ សត្វក្របីមានពណ៌ខ្មៅ ហើយមានជើង ៤ និងមានកន្ទុយ ១ ផងដែរ កន្ទុយគឺនៅខាងក្រោយ ហើយវាមានស្នែង ២ ស្រួចៗ អញ្ចឹងស្នែងរបស់សត្វក្របីគឺនៅលើក្បាល ហើយស្នែងរបស់សត្វក្របីគឺកោងនិងស្រួច អញ្ចឹងមានកសិករម្នាក់ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ ដោយគាត់ពាក់អាវសដៃវែង ហើយស្លៀកខោពណ៌ផ្កាឈូកជើងវែង គាត់មានពាក់មួកស្លឹកត្នោតផងដែរ អញ្ចឹងដោយសារតែការធ្វើស្រែ គេធ្វើនៅពេលព្រឹក ព្រោះថាប្រសិនបើធ្វើនៅពេលថ្ងៃគឺវាក្ដៅ គឺពិបាកធ្វើការ ដូច្នេះគឺគេភ្ជួរស្រែ ឬក៏រាស់ស្រែនៅពេលព្រឹក អញ្ចឹងគាត់ពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងមានពាក់មួក ដើម្បីការពារកម្ដៅផងដែរ ព្រោះថានៅពេលដែលធ្វើស្រែគឺក្ដៅ ដូច្នេះហើយ គាត់ត្រូវការពារកម្ដៅផងដែរ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងឃើញសត្វក្របីកំពុងតែដើរអូសនង្គ័ល ឬអូសរនាស់ អញ្ចឹងឧបករណ៍សម្រាប់ភ្ជួរស្រែ យើងហៅថានង្គ័ល ហើយឧបករណ៍សម្រាប់ធ្វើឲ្យដីរាប ងាយស្រួលធ្វើស្រែ យើងហៅថារនាស់ អញ្ចឹងសត្វក្របីកំពុងតែដើរអូសរនាស់ ដោយមានកសិករឈរពីក្រោយ ឬក៏ដើរតាមក្រោយ ដើម្បីបញ្ជា អញ្ចឹងគេធ្វើស្រែនៅក្នុងដីល្បាប់ ដោយសារតែមានភ្លៀង ឬក៏មានទឹកនៅក្នុងស្រែ ទើបគេអាចភ្ជួររាស់បាន ដូច្នេះគឺគេធ្វើស្រែនៅក្នុងដីល្បាប់ ដោយយើងឃើញនៅខាងក្រោយ គឺមានដើមឈើពណ៌បៃតង ដូចជាដើមត្នោត និងដើមស្មៅផងដែរ អញ្ចឹងវាលស្រែគឺអត់សូវមានដើមឈើច្រើនប៉ុន្មានទេ គឺវាលស្រែសម្បូរតែដើមត្នោត អញ្ចឹងនៅខាងលើ យើងឃើញមានពពកកំពុងតែហោះផងដែរ អញ្ចឹងបានន័យថាមេឃស្រឡះ អញ្ចឹងគឺមេឃអត់ភ្លៀងនោះទេ បានន័យថាអាចភ្លៀងពីយប់ផងដែរ អញ្ចឹងពេលព្រឹកឡើង គឺមេឃអត់ភ្លៀង គឺងាយស្រួលក្នុងការភ្ជួរស្រែ អញ្ចឹងរូបភាពទី ១ គឺកសិករ គាត់កំពុងតែភ្ជួរស្រែ ដោយប្រើសត្វក្របី។

Fruits (Sakanan) — 09 Watermelon

ហើយនៅជិតផ្លែម្នាស់នេះ យើងឃើញមានផ្លែឪឡឹកចំនួន ១ ផ្លែផងដែរ អញ្ចឹងផ្លែឪឡឹកគឺជាផ្លែឈើមួយប្រភេទដែលសម្បូរជាតិទឹក ដែលយើងឃើញផ្លែឪឡឹកគឺមានរូបរាងធំហើយមូល អញ្ចឹងផ្លែឪឡឹកខ្លះគឺមានរូបរាងមូល ផ្លែឪឡឹកខ្លះមានរូបរាងទ្រវែង ដែលសាច់នៅផ្លែឪឡឹកនៅពេលទុំគឺមានពណ៌ក្រហម ចំណែកសាច់ផ្លែឪឡឹកនៅពេលខ្ចីគឺមានពណ៌ស ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ ឬក៏បច្ចុប្បន្ននេះ មានផ្លែឪឡឹកខ្លះគឺមានពណ៌លឿង ដែលយើងហៅថាឪឡឹកពណ៌លឿង ប៉ុន្តែសំបកឪឡឹកគឺមានពណ៌បៃតងជានិច្ច គឺបៃតងលាយសបន្តិច ដែលសរៀងបៃតង បានន័យថាបៃតងភ្លឺជាមួយនឹងបៃតងចាស់ ដែលឆ្លាស់ពណ៌គ្នា ដែលយើងឃើញសំបកឪឡឹកគឺមានបៃតងភ្លឺមួយជួរ បៃតងចាស់មួយជួរ បៃតងភ្លឺមួយជួរ អញ្ចឹងគឺឆ្លាស់ពណ៌គ្នា ប៉ុន្តែជាទូទៅឪឡឹកខ្ចីក៏ដោយ ឪឡឹកទុំក៏ដោយ គឺមានសំបកពណ៌បៃតង ហើយផ្លែឪឡឹកគឺ[មាន]ជាផ្លែមួយដែលមានគ្រាប់ច្រើនជាងគេ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងញ៉ាំឪឡឹក គឺយើងអត់អាចឆ្កឹះគ្រាប់ចេញបានទេ ដោយយើងខាំទាំងគ្រាប់តែម្ដងដោយសារតែគ្រាប់ឪឡឹកតូចៗ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងខាំនៅក្នុងមាត់ យើងទំពាយកសាច់ឪឡឹក ហើយគ្រាប់ឪឡឹកគឺយើងខ្ជាក់ចេញ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងទំពា គឺយើងទំពាតែសាច់ឪឡឹកតែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងប៉ះគ្រាប់ គឺយើងត្រូវខ្ជាក់គ្រាប់នោះចេញ គឺយើងអត់អាចញ៉ាំទាំងគ្រាប់ឪឡឹកបាននោះទេ ដោយសារតែគ្រាប់ឪឡឹកគឺរឹង [ដូច]វាតូចៗមែន ប៉ុន្តែវារឹង អញ្ចឹងវាអាចធ្វើឲ្យយើងពិបាកនៅក្នុងការញ៉ាំ ដូច្នេះយើងត្រូវតែចិតសំបក គឺយើងញ៉ាំឪឡឹកគឺយើងអត់ញ៉ាំទាំងសំបកទេ គឺយើងត្រូវចិតសំបកពណ៌បៃតងវាជាមុនសិន ហើយយើងពុះវាជាបន្ទះទ្រវែងៗ ដើម្បីងាយស្រួលញ៉ាំ ដើម្បីងាយស្រួលកាន់ញ៉ាំ ឬក៏យើងអាចកាត់វាជាកង់ៗបានផងដែរ ដោយកាត់ជាកង់ៗដូចផ្លែល្ហុង ហើយយើងយកឈើមកចាក់ញ៉ាំ អញ្ចឹងដោយសារតែផ្លែឪឡឹកគឺមានគ្រាប់ច្រើន ដូច្នេះយើងត្រូវតែខ្ជាក់គ្រាប់ចេញនៅពេលដែលយើងញ៉ាំ

Rainy Season (Sakanan) — 11

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១១ រូបភាពទី ១១ គឺយើងឃើញមានក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់កំពុងតែឈរនៅ តាមបង្អួច អញ្ចឹងប្រហែលជា នេះគឺជារូបភាពដែលនៅជនបទ ឬក៏នៅស្រុកស្រែចំការ អញ្ចឹងយើងឃើញមានក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់កំពុងតែឈរនៅក្បែរបង្អួច គាត់កំពុងតែឈរមើលទៅមកក្រៅ មកមើលភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងគាត់ឈរនៅក្នុងផ្ទះរបស់គាត់ ដោយគាត់ឈរសម្លឹងមកក្រៅតាមបង្អួចមើលភ្លៀងធ្លាក់ ដោយយើងឃើញនៅខាងក្រៅផ្ទះរបស់គាត់ គឺយើងឃើញមានពាងធំមួយ យើងហៅថាពាង។ អញ្ចឹងពាងធំនោះ គាត់កំពុងតែត្រង ត្រងទឹក ដើម្បីឲ្យមានទឹកចូលទៅក្នុងពាង។ ដោយជាទូទៅនៅតាមទីជនបទ គឺយើងប្រើប្រាស់ទឹកភ្លៀង និយមប្រើប្រាស់ទឹកភ្លៀង។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងធ្វើផ្ទះ គឺដំបូលផ្ទះ គឺយើងតែងតែមានដាក់ទមួយ ដើម្បីបង្ហូរទឹកចូលទៅក្នុងពាង។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១១ នេះ យើងឃើញទឹកភ្លៀងកំពុងតែស្រក់នៅលើដំបូល ហើយទឹកដែលស្រក់នៅលើដំបូល បានហូរតាមទចូលទៅក្នុងពាង ដោយយើងឃើញទឹកកំពុងតែហូរចូលទៅក្នុងពាង ដោយហូរតាមទចូលទៅក្នុងពាង ដោយពេលនោះគឺជាមេឃភ្លៀង ដែលយើងឃើញនៅក្បែរពាងនោះ គឺយើងឃើញមានទឹកដក់ជាច្រើននៅលើដី អញ្ចឹងទឹកដក់នៅលើដីវានឹងបង្កទៅជាល្បាប់ ឬក៏ទៅជាភក់ ដែលធ្វើឲ្យយើងប្រឡាក់ នៅពេលដែលយើងជាន់ចំវា។ ដូច្នេះមេឃភ្លៀងគឺធ្វើឲ្យដីទៅជាល្បាប់ ឬក៏ទៅជាភក់ អញ្ចឹងវាពិបាកនៅក្នុងការធ្វើដំណើរ និងនៅក្នុងការរស់នៅ ក៏ប៉ុន្តែដើមឈើនៅជិតនោះ គឺមានសភាពស្រស់បំព្រង ពណ៌បៃតង ដោយសារតែមេឃភ្លៀង គឺធ្វើឲ្យដើមឈើគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺប្រហែលជានៅជនបទ ព្រោះយើងឃើញមានពាងធំមួយសម្រាប់ដាក់ទឹក ដែលជាទូទៅ គឺនៅជនបទគឺសម្បូរពាងសម្រាប់ដាក់ទឹក ដោយសារតែគាត់អត់មានម៉ាស៊ីនទឹក ម៉ាស៊ីនប្រើប្រាស់។ អញ្ចឹងដើម្បី វិធីដើម្បីយកទឹកភ្លៀង គឺយើងត្រូវប្រើទ ដាក់នៅក្រោមដំបូល ដើម្បីឲ្យទឹកហូរចូល ពីលើដំបូលចូលមកក្នុងទ ហើយបង្ហូរចូលទៅក្នុងពាង។

Getting Up (Sakanan) — 09

ចូលដល់រូបភាពទី ៩ នៅក្នុងរូបភាពទី ៩ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីដុសធ្មេញរួច នារីម្នាក់នោះ គាត់ក៏បានងូតទឹក បាទ អញ្ចឹងការងូតទឹករបស់គាត់ គឺងូតដោយទឹកផ្កាឈូក បាទ ជាទូទៅ នៅក្នុងទីក្រុង គឺយើងប្រើប្រាស់ទឹកផ្កាឈូកនៅក្នុងបន្ទប់ទឹករបស់យើង ក៏ប៉ុន្តែបើសិនជានៅតាមទីជនបទវិញ ការងូតទឹក គឺគាត់មិនមានទឹកម៉ាស៊ីនប្រើប្រាស់គ្រប់គ្រាន់នោះទេ ដោយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការប្រើប្រាស់ទឹកម៉ាស៊ីន ភាគច្រើនគឺសម្បូរតែនៅក្នុងទីក្រុងតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែសម្រាប់នៅទីជនបទ គឺយើងប្រើប្រាស់ទឹកពាងឬក៏ទឹកអាង ដោយបានទទួលមកពីទឹកភ្លៀង អញ្ចឹងអ្នកនៅជនបទ គាត់ប្រើប្រាស់ទឹកភ្លៀង នៅពេលដែលភ្លៀងមក គាត់ត្រងភ្លៀងទុកដាក់ក្នុងពាងឬក៏ក្នុងអាង បន្ទាប់មកគាត់យកទឹកភ្លៀងនោះឲ្យមកប្រើប្រាស់ ដោយគាត់មានផ្តិលមួយ គាត់យកផ្តិលចាក់លើខ្លួនរបស់គាត់ដើម្បីងូតទឹក ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកនៅទីក្រុង គឺគេប្រើប្រាស់ទឹកម៉ាស៊ីន ដូច្នេះគេគ្រាន់តែបើកក្បាលរ៉ូប៊ីនេទឹក ទឹកនឹងចេញមកភ្លាមតែម្ដង ដូចនៅក្នុងរូបភាពនេះ នារីម្នាក់នោះ គាត់បានងូតទឹកដោយប្រើប្រាស់ក្បាលទឹកម៉ាស៊ីន គឺជាទឹកផ្កាឈូក។ គាត់ងូតទឹកបណ្ដើរ ដុសសាប៊ូបណ្ដើរ និងកក់សក់បណ្ដើរ។ អញ្ចឹងក្នុងការសម្អាតខ្លួន ការងូតទឹក យើងត្រូវប្រើប្រាស់សាប៊ូដើម្បីដុសខ្លួនផងដែរ ព្រោះថាពេញមួយថ្ងៃដែលយើងធ្វើការហើយ មេរោគនឹងតោងជាប់ខ្លួនយើង ដូច្នេះ នៅពេលដែលយើងគេង យើងងូតទឹកសម្អាតខ្លួនបានមួយសា ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលដែលយើងក្រោកពីគេង គឺនឹងមានញើស បានន័យថាពេលដែលយើងគេង ក៏យើងបែកញើសដែរ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យខ្លួនយើងប្រឡាក់ ឬក៏ស្អិតខ្លួន ឬក៏មានមេរោគតោងនៅជាប់ខ្លួនយើងជាក់ជាមិនខាន អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងងូតទឹក យើងត្រូវសម្អាតខ្លួនយើងឲ្យបានស្អាត ដោយដុសខ្លួនយើងជាមួយនឹងសាប៊ូ បាទ ហើយកក់សក់យើងផងដែរ ព្រោះថាសក់របស់យើងត្រូវសម្អាតយ៉ាងតិចមួយសប្តាហ៍ ឬក៏មួយអាទិត្យបីដង អញ្ចឹងមួយសប្តាហ៍មានរយៈពេល ៧ ថ្ងៃ ដូច្នេះយើងត្រូវអនុវត្តតាមក្បួនអនាម័យ គឺមួយសប្តាហ៍យើងត្រូវកក់សក់យ៉ាងតិចក៏បីដងដែរ ដើម្បីកម្ចាត់ធាតុកខ្វក់ចេញពីសក់ក្បាលរបស់យើង ដើម្បីឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ថាស្រស់ថ្លា និងការពារការរមាស់ក្បាល។ អញ្ចឹងរូបភាពទី ៩ នេះ នារីម្នាក់នោះ គាត់បានកក់សក់របស់គាត់នឹងសាប៊ូ ហើយគាត់កំពុងដុសខ្លួនរបស់គាត់ផងដែរ នៅពេលដែលគាត់ងូតទឹក។

Personal Hygiene (Sakanan) — 06

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ បន្ទាប់ពីក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់លាង ឬក៏លាងមុខ លុបលាងមុខ លាងដៃ និងដុសធ្មេញរួចរាល់ហើយ យើងឃើញក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ក៏បានលាបម្សៅ ឬក៏លាបហ្វូម ដើម្បីកោរពុកមាត់ អញ្ចឹងគាត់លាបហ្វូមកោរពុកមាត់ទៅលើមាត់របស់គាត់ ទៅលើជុំវិញមាត់របស់គាត់ ដែលកន្លែងណាដែលមានពុកមាត់ អញ្ចឹងជាទូទៅមនុស្សប្រុសដែលមានអាយុចាប់ពី ១៨ ឆ្នាំឡើងទៅ គឺចាប់ផ្ដើមដុះពុកមាត់ ហើយនៅពេលដែលយើងដុះពុកមាត់ គឺយើងមើលទៅឃើញចាស់ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងនៅជានិស្សិត ឬក៏នៅជាសិស្ស ឬក៏ជាអ្នកធ្វើការ យើងគួរតែកោរពុកមាត់ចេញឲ្យអស់ ដើម្បីសម្អាតមុខរបស់យើង ព្រោះថាប្រសិនបើយើងមានពុកមាត់វែង ឬក៏មានពុកមាត់ច្រើន អញ្ចឹងមេរោគអាចតោងនៅលើពុកមាត់របស់យើង ដែលធ្វើឲ្យយើងអាចឈឺបាន ដូច្នេះយើងគួរតែកោរពុកមាត់ចេញ យើងអត់ត្រូវទុកពុកមាត់របស់យើងឲ្យនៅជាប់នឹងមាត់របស់យើងនោះទេ ដែលជាក់ស្ដែង ក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គាត់កំពុងតែលាបជែល ឬក៏លាបហ្វូមទៅលើមាត់របស់គាត់ កន្លែងណាដែលមានពុកមាត់ ដើម្បីកោរចេញ អញ្ចឹងនៅក្នុងការកោរពុកមាត់ ប្រសិនបើយើងអត់ដាក់ហ្វូម ឬក៏អត់ដាក់ជែលទេ យើងពិបាកកោរបន្តិច វាអាចធ្វើឲ្យយើងឈឺបាន ព្រោះពុកមាត់គឺស្វិតនិងរឹង អញ្ចឹងនៅពេលដែលត្រូវឡាម ពេលខ្លះវាអត់ដាច់ទេ គឺវាស្អិត អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងកោរអត់ដាក់ជែលទេ គឺវាធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ថាឈឺ និងចាក់ៗនៅមាត់របស់យើង អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងដាក់ជែល ឬក៏ដាក់ហ្វូមលាបទៅលើកន្លែងនោះ គឺវានឹងធ្វើឲ្យមានភាពរអិល អញ្ចឹងវាងាយស្រួលជាងការកោរដោយទទេ ប៉ុន្តែជាទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺនៅតាមស្រុកស្រែ គឺយើងអត់សូវប្រើប្រាស់ហ្វូមនោះទេ ព្រោះវាអត់សូវសម្បូរ ប៉ុន្តែនៅតាមទីក្រុង គឺគេភាគច្រើន គឺគេប្រើហ្វូម ដើម្បីលាបទៅលើមាត់របស់គេ ដើម្បីកោរពុកមាត់ អញ្ចឹងហ្វូមគឺលក់នៅតាមផ្សារទំនើប ដូច្នេះនៅតាមស្រុកស្រែ គឺអត់សូវមានផ្សារទំនើបទេ អញ្ចឹងគាត់អត់សូវមានលទ្ធភាពដើម្បីទិញហ្វូមកោរពុកមាត់នោះទេ ដោយគាត់កោរ ប្រើទឹកតែប៉ុណ្ណោះ ដោយគាត់លាបទឹកទៅលើមាត់របស់គាត់ ឬក៏លាបទៅលើកន្លែងណា ដែលមានពុកមាត់ បន្ទាប់មកគាត់យកឡាមមកកោរតែម្ដង គឺគាត់អត់លាបហ្វូមនោះទេ ប៉ុន្តែក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គឺគាត់ ប្រហែលជាគាត់រស់នៅទីក្រុង ដូច្នេះហើយគាត់មានហ្វូម ដើម្បីកោរពុកមាត់ អញ្ចឹងគាត់ច្របាច់ហ្វូមដាក់លើដៃរបស់គាត់ បន្ទាប់មកគាត់យកហ្វូមនោះទៅលាបលើកន្លែងណាដែលមានពុកមាត់ ដើម្បីឲ្យវារអិលងាយស្រួលកោរ។