Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
រាល់ថ្ងៃ	roal tŋay	every day	7/6

Link to overview page
Link to dictionary

Indicating Agreement — Additional dialogue

តារា៖ វុទ្ធី ថ្ងៃនេះទៅផ្ទះជិះម៉ូតូជាមួយបង វុទ្ធីឯងអ្នកឌុបបង ព្រមអត់/បានអត់?
វុទ្ធី៖ អូខេបង មានអី។ ស្ទះចរាចរណ៍រាល់ថ្ងៃ។ ជិះតាមផ្លូវតូចៗ ប្រហែលមិនសូវស្ទះ។ ម៉េចដែរបង?
តារា៖ បងគិតថាអីចឹងដែរ។ វុទ្ធីឯងជិះតាមណាក៏បាន ស្រេចតែវុទ្ធីឯង។

Expressing joy at someone’s success — Additional dialogue

មិត្តភក្តិតារា៖ តារាឯងធ្វើម៉េចបានពូកែម្ល៉េះ? ប្រណាំងរត់ជាប់លេខ ១ ដល់ទៅ ៣ ឆ្នាំជាប់គ្នា។
តារា៖ ខំហាត់រាល់ថ្ងៃ។ តែសំខាន់នោះគឺចូលចិត្ត។
មិត្តភក្តិតារា៖ ត្រូវហើយ បើមិនចូលចិត្តពិតជាមិនអាចតស៊ូបានទេ។ តារាឯងហាត់រាល់ថ្ងៃមែន?
តារា៖ ១ អាទិត្យ ៦ ថ្ងៃ ទុកពេលសម្រាកសាច់ដុំមួយថ្ងៃ។
មិត្តភក្តិតារា៖ ត្រូវញ៉ាំប្រូតេអ៊ីនឲ្យបានច្រើនទៀត ត្រូវអត់?
តារា៖ ហ្នឹងហើយ។ តែក៏ញ៉ាំបន្លែច្រើនដែរ។

Introducing oneself to others — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជា ការណែនាំខ្លួនឯងចំពោះមនុស្សទើបតែជួបគ្នាដំបូង ផ្ដើមឡើងដោយពាក្យថា សួស្ដី (អាយុប្រហែលគ្នា មិនចាំបាច់លើកដៃសំពះទេ) ឬពាក្យថា ជម្រាបសួរ (អាយុមើលទៅច្រើនជាង គួរលើកដៃសំពះផងដែរ)។ បន្ទាប់មក ភាគច្រើនណែនាំខ្លួនដោយខ្លីបំផុត គឺគ្រាន់តែប្រាប់ឈ្មោះតែប៉ុណ្ណោះ (ករណីណែនាំខ្លួនទៅកាន់មនុស្សតែម្នាក់ ឬតិចនាក់ ហើយពេលវេលាតិច) ឬក៏បន្ថែមដោយស្រុកកំណើត និងមុខរបរសព្វថ្ងៃ គឺថា ខ្ញុំឈ្មោះ ... ស្រុកកំណើតនៅ ... រាល់ថ្ងៃរៀន/ធ្វើការនៅ ... (ករណីណែនាំខ្លួនទៅកាន់មនុស្សច្រើន ឬគេឲ្យពេលវេលាច្រើនសម្រាប់ណែនាំ)។ គឺថាយើងមិនចាំបាច់ត្រូវរៀបរាប់ព័ត៌មានច្រើនអំពីខ្លួនឯងតាំងពីដំបូងឡើយ គឺរង់ចាំឆ្លើយនឹងសំណួររបស់គូសន្ទនា ដូចជា
⎯ ផ្ទះនៅណាដែរ?
⎯ អាយុប៉ុន្មានហើយ? (ដើម្បីដឹងថាអាយុបងឬប្អូន)
⎯ ចំណង់ចំណូលចិត្តអីគេ?
ជាដើម។ ចំពោះការណែនាំខ្លួននៅកន្លែងធ្វើការ ភាគច្រើន យើងតែងតែប្រាប់ឈ្មោះផ្នែកដែលខ្លួននៅ បន្ទាប់ពីប្រាប់ឈ្មោះ គឺថា ខ្ញុំឈ្មោះ ... នៅផ្នែក ...។

Doing The Dishes (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនឹងនិយាយអំពីការលាងចាន អញ្ចឹងឬក៏ការលាងសម្អាតចាន ដែលជាធម្មតា ក្រោយពេលដែលយើងញ៉ាំអាហាររួច ឬក៏ក្រោយពេលដែលយើងញ៉ាំបាយរួច យើងតែងតែមានចានប្រឡាក់ ឬប្រឡាក់ម្ហូបអាហារនៅលើចានរបស់យើង ឬក៏ប្រឡាក់បាយនៅលើចានរបស់យើង។ អញ្ចឹងដើម្បីឲ្យមានអនាម័យ យើងត្រូវយកចាននោះទៅលាងសម្អាត មុនពេលដែលយើងយកវាទៅទុក ព្រោះថាប្រសិនបើយើងអត់លាងសម្អាតទេ ចាននោះនឹងកខ្វក់ ហើយនៅពេលដែលយើងប្រើប្រាស់ម្ដងទៀត វានឹងមានមេរោគ អញ្ចឹងវាអាចធ្វើឲ្យយើងឈឺ ឬក៏អាចធ្វើឲ្យមេរោគចូលទៅក្នុងខ្លួនរបស់យើងបាន ធ្វើឲ្យខូចសុខភាពរបស់យើង អញ្ចឹងដើម្បីរក្សាអនាម័យនៅក្នុងការហូបចុក យើងត្រូវតែលាងចានសម្អាត យើងត្រូវតែលាងសម្អាតចានរបស់យើងជាមុនសិន បន្ទាប់ពីយើងញ៉ាំអាហាររួច ឬក៏បន្ទាប់ពីយើងញ៉ាំបាយរួច ហើយពេលខ្លះគឺយើងលាងសម្អាតចាន មុនពេលដែលយើងយកមកប្រើប្រាស់ គឺដោយសារតែពេលខ្លះ យើង ចានរបស់យើងគឺទុកយូរ ទុកចោលយូរ អញ្ចឹងអាចមានធូលីកាន់ ឬក៏អាចហុយធូលីទៅលើចាន អញ្ចឹងធ្វើឲ្យចានប្រឡាក់ផងដែរ។ អញ្ចឹងមុនពេលដែលយើងយកចានមកប្រើប្រាស់បាន យើងត្រូវតែលាងសម្អាតវាជាមុនសិន ដើម្បីឲ្យអស់ដីឬក៏អស់ធូលី ហើយចំពោះចានដែលយើងប្រើប្រាស់រាល់ថ្ងៃ មុននឹងយើងយកមកប្រើប្រាស់ យើងត្រូវជូតសម្អាតវាជាមុនសិន

Getting Up (Sakanan) — 17

ចូលដល់រូបភាពទី ១៧ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ១៧ បន្ទាប់ពីគាត់ដើរបានបន្តិចមក យើងឃើញថា គាត់ក៏បានចូលទៅដល់កន្លែងធ្វើការរបស់គាត់។ អញ្ចឹងគាត់បានដើរមកដល់មុខកន្លែងធ្វើការរបស់គាត់ហើយ ដោយកន្លែងធ្វើការរបស់គាត់ គឺមានប្រើប្រាស់ទ្វារកញ្ចក់។ បាទ ប៉ុន្តែទ្វារនោះមិនបើកនោះទេ មិនមែនបានន័យថា មិនទាន់ដល់ម៉ោងធ្វើការនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែជាទូទៅទ្វារក្រុមហ៊ុនឬក៏ទ្វារកន្លែងធ្វើការ គឺគេតែងតែបិទជានិច្ច ប៉ុន្តែគេមិនចាក់សោនោះទេ ដោយសារតែគេត្រូវបើកចេញចូលជាប្រចាំ ដូច្នេះគេគ្រាន់តែបិទ ដើម្បីកុំឲ្យមានដីហុយចូល ឬក៏មានខ្យល់ចូលខ្លាំង អញ្ចឹងទ្វារកញ្ចក់ គឺអាចមើលឃើញនៅខាងក្នុង ដូច្នេះ ពេលដែលនារីនោះទៅដល់ គាត់ត្រូវបើកទ្វារកញ្ចក់ ដើម្បីចូលទៅក្នុងការិយាល័យឬក៏កន្លែងធ្វើការរបស់គាត់។ ជាមួយនឹងបាយ ដែលគាត់យួរមកអម្បាញ់មិញ យើងឃើញថាគាត់នឹងញ៉ាំបាយពេលព្រឹកនោះ នៅក្នុងកន្លែងធ្វើការរបស់គាត់ឬក៏នៅក្នុងការិយាល័យរបស់គាត់តែម្ដង បាទ ព្រោះថាគាត់ត្រូវមកឲ្យដល់កន្លែងធ្វើការឲ្យទាន់ម៉ោង បន្ទាប់មក គាត់ត្រូវស្រស់ស្រូបអាហារពេលព្រឹកមុននឹងគាត់ធ្វើការ ព្រោះប្រសិនបើយើងមិនបានស្រស់ស្រូបអាហារពេលព្រឹកនោះទេ យើងនឹងពុំមានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធ្វើការនោះទេ ព្រោះថាព្រឹកឡើងគឺយើងនឹងហេវ ឬក៏យើងនឹងឃ្លាន ដូច្នេះយើងត្រូវញ៉ាំឲ្យបានឆ្អែតមុននឹងធ្វើការ ដូចនារីម្នាក់នេះ ទោះបីជាគាត់មិនមានពេលច្រើន សម្រាប់ញ៉ាំអាហារពេលព្រឹកនៅកន្លែងលក់អាហារពេលព្រឹកក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែគាត់ក៏បានខ្ចប់អាហារពេលព្រឹក ដើម្បីមកញ៉ាំនៅកន្លែងធ្វើការផងដែរ។ អញ្ចឹងបានន័យថា ឥឡូវនេះ គាត់មកដល់កន្លែងធ្វើការរបស់គាត់ហើយ ហើយគាត់ក៏កំពុងតែដើរសំដៅចូលទៅក្នុងការិយាល័យរបស់គាត់ផងដែរ ដើម្បីធ្វើការរបស់គាត់ ដូចសព្វមួយដង ឬក៏ជាដូចរាល់ថ្ងៃអញ្ចឹងដែរ បាទ។

Rice (Sakanan) — 16

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៦ រូបភាពទី ១៦ គឺយើងនិយាយអំពីឧបករណ៍សម្រាប់ដាក់បាយ អញ្ចឹងឧបករណ៍សម្រាប់ដាក់បាយគឺមានច្រើន អញ្ចឹងឆ្នាំងគឺយើងប្រើសម្រាប់ដាំបាយ រីឯចានគឺយើងប្រើប្រាស់សម្រាប់ដាក់បាយ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងញ៉ាំបាយ គឺយើងអត់ញ៉ាំនៅក្នុងឆ្នាំងនោះទេ គឺយើងញ៉ាំនៅក្នុងចាន ដូច្នេះយើងត្រូវដួសបាយដាក់ក្នុងចាន ដើម្បីញ៉ាំ រីឯជំនាន់បុរាណ ឬក៏សម័យបុរាណ គឺគេអត់មានចានប្រើប្រាស់នោះទេ បានន័យថាចាន គឺគេប្រើប្រាស់នៅសម័យបច្ចុប្បន្ន ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងសម័យបុរាណគឺគេអត់មានចានប្រើប្រាស់ទេ គឺគេប្រើប្រាស់ស្មុគ អញ្ចឹងស្មុគគឺជាឧបករណ៍សម្រាប់ដាក់បាយមួយ ដែលធ្វើឡើងអំពីស្លឹកត្នោត អញ្ចឹងដូចដែលយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ គឺចានមានពណ៌ផ្កាឈូក ដែលមានបាយនៅក្នុងនោះ ដែលនៅក្បែរចាននោះគឺមានស្មុគមួយពណ៌លឿង ដែលធ្វើអំពីស្លឹកត្នោត អញ្ចឹងពីបុរាណ គេប្រើប្រាស់ស្មុគ ដែលធ្វើអំពីស្លឹកត្នោត ដើម្បីដួសបាយ ឬក៏ដាក់បាយដើម្បីហូប អញ្ចឹងស្មុគធ្វើពីស្លឹកត្នោត ហើយមានគម្របស្លឹកត្នោតផងដែរ ដែលឧបករណ៍ទាំងពីរនេះ គឺយើងអាចប្រើប្រាស់ដាក់បាយបានដូចគ្នា ចំណែកឯយើងឃើញមាននៅក្បែរនោះ គឺមានពំនូកបាយមួយទៀតរាងពណ៌ក្រមៅបន្តិច អញ្ចឹងបាយពណ៌ក្រមៅអាចជាបាយដំណើប យើងហៅថាបាយដំណើប ដូច្នេះបាយវាមានច្រើនប្រភេទ វាមានអង្ករខ្សាយ ឬក៏អង្ករធម្មតា ហើយមួយទៀតគឺអង្ករដំណើប អញ្ចឹងអង្ករដំណើប ក៏គេប្រើប្រាស់ឬក៏ញ៉ាំផងដែរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែអង្ករដំណើប ឬក៏បាយដំណើប គឺយើងប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើជាបង្អែម អញ្ចឹងយើងអត់ញ៉ាំនៅក្នុងពេលប្រចាំថ្ងៃនោះទេ គឺយើងប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ធ្វើជាបង្អែម ដោយយើងមានបង្អែមបាយដំណើបសំខ្យាជាដើម ចំណែកឯអង្ករខ្សាយ ឬអង្ករធម្មតា គឺយើងដាំបាយញ៉ាំរាល់ថ្ងៃ ជាមួយនឹងម្ហូបផ្សេងៗ ដូច្នេះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺយើងធ្វើស្រែ ដើម្បីយកស្រូវ ដើម្បីយកអង្ករ យកមកដាំបាយហូប ឬក៏ដាំបាយញ៉ាំជាមួយនឹងម្ហូបផ្សេងៗ អញ្ចឹងនៅខាងអឺរ៉ុប យើងឃើញគាត់អត់សូវញ៉ាំបាយនោះទេ ប៉ុន្តែភាគច្រើនគាត់ញ៉ាំនំប៉័ង ប៉ុន្តែប្រជាជននៅក្នុងអាស៊ី ភាគច្រើនគឺ ជាពិសេសនៅក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺយើងញ៉ាំបាយជាអាហារ ជាក់ស្ដែងដូចជាប្រទេសកម្ពុជា គឺយើងញ៉ាំបាយជាអាហារប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង សម្រាប់អាហារបីពេល គឺពេលព្រឹក ពេលល្ងាច និងពេលថ្ងៃត្រង់ គឺយើងប្រើប្រាស់បាយអង្ករធម្មតាដើម្បីញ៉ាំ ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសជិតខាង ដូចជាប្រទេសឡាវជាដើម គឺគាត់ប្រើប្រាស់អង្ករដំណើប ដើម្បីញ៉ាំបាយជាប្រចាំថ្ងៃ។