Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ฮ้อง	hɔ:ŋ	HF	ร้อง	1. to cry (also short for ฮ้องไห้), to call 2. to shriek	5/3

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — Page 23 — Series B, pictures 11-13: to cry

11
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังฮ้องไห้
มีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังฮ้องไห้ จักว่าเขาเป็นอี่หยัง จักเขาเฮ็ดอี่หยังมาเขาคือฮ้องไห้ เขาอาดสิเสียใจกะได้ เขากะเลยฮ้องไห้

12
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่ง เขากำลังฮ้องไห้อยู่
จักว่าเขาเป็นอี่หยังได้แต่ฮ้องไห้ แนมไปกะเห็นแต่เขาฮ้องไห้อยู่
เขาฮ้องไห้อยู่จักคน กะฮ้องอยู่พุเดียว จักว่าเขาฮ้องไห้อยู่ใส เห็นแต่เขาฮ้องไห้อยู่
คนที่ฮ้องไห้นี้ เขาฮ้องไห้เฮ็ดหญัง เป็นหญังกะคือฮ้องไห้ เขาเสียใจหลือว่าเขาดีใจ กะแล้วแต่สะถานะกาน บางเที่ยคนดีใจหลายๆ เขากะฮ้องไห้ออกมากะได้ บางคนเขาเสียใจหลายๆ เขากะฮ้องไห้ออกมากะได้ แล้วแต่สะถานะกาน แล้วแต่คน แล้วแต่นะตอนนั้น

13
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุหญิงพุหนึ่ง เขากำลังเอาลูกอยู่ เอาลูกเด็กน้อยหนิหละ กำลังอุ้มอยู่
จักว่าเด็กน้อยเป็นอี่หยัง เบิ่งซงแล้วเป็นตาคือสิฮ้องไห้หนิหละ เบิ่งหน้าเบิ่งตาแล้วคือสิฮ้องไห้คือใดบุ
พุหญิงคนนี้ หลือว่าพุพุนี้ เขาอาดสิเป็นแม่ของเด็กน้อยคนนี้กะได้ เขากะเลยอุ้มเอาเด็กน้อยคนนี้
แล้วเขาสิเฮ็ดจั่งใดกับเด็กน้อยคนนี้ ขั้นเขาอยากสิให้เด็กน้อยคนนี้เซาฮ้องไห้ หลือว่าเซาฮ้อง เขากะต้อง[โอ]เอา หลือว่าปอบเอา ให้ลูกเซาฮ้องไห้ ให้เด็กน้อยเซาฮ้องไห้หนั้นหละ

BCF01 Greetings and leave takings (informal) — Description

ลูบพาบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้จักว่า อันนี้เป็นกานสนทะนากัน หลือกานเว้ากันของเด็กน้อยของคนอี่สานที่ฮู้จักกัน กะสิสมมุดว่า มีคนสองคนที่ฮู้จักกัน เขามาพ้อกัน อยู่หม้องใดหม้องหนึ่ง เขาได้เอิ้นใส่กัน เขาได้ทักทายกัน พุซายแนมเห็นพุหญิงพุนั้น กะเลยได้เอิ้นถามว่า

— เฮ้ย มึงมาแต่ใส
— มึงมาเฮ็ดหญัง
— มึงสิไปใส

พุซายกะสิได้ฮ้องถามปะมานนี้ พุหญิงได้ญินแล้ว กะสิได้ตอบกับไปว่า

— มาตะหลาด
— มาเฮ็ดทุละ
— มาหาแม่
— มาหาพ่อ
— สิไปบ้าน
— สิไปโลงบาน
— สิไปนั้น สิไปนี้ แล้วแต่

เฮาสามาดตอบกับไปได้ เขาถามอี่หยังเฮามา เฮากะตอบไปแบบนั้น

หลือคำเว้าที่เขาถามเฮามา เฮาสามาดถามเขากะได้อีกคือกัน เขาถามเฮาว่า เฮาสิไปใส เฮามาหญัง เฮามาเฮ็ดหญัง เฮากะสามาดถามเขาไปได้คือกันว่า มึงมาหญัง มึงมาเฮ็ดหญัง มึงสิไปใส มึงมาแต่ใส ขั้นเขาได้ญิน เขากะสิตอบเฮาว่าจั่งซั้นว่าจั่งซี้คือกัน

พอเด็กน้อยสองคนนี้ได้เว้ากันโดนเติบ ได้พ้อกันโดนเติบ เขากะสิได้จากกัน พุหญิงกะสิไปทางหนึ่ง พุซายกะสิไปอีกทางหนึ่ง พุหญิงกะเลยเว้าขึ้นว่า

— เออๆ กูฟ้าว กูสิฟ้าวไปหาแม่กู กูไปก่อนเด้อ

พอพุซายได้ญินแล้ว พุซายกะเลยเว้าขึ้นว่า

— เออๆ กูกะฟ้าวคือกัน กูกะสิฟ้าวไปเฮ็ดทุละคือกัน ส่ำนี้หละ ไบบ่าย

พอเว้ากันเส็ด สองคนนี้กะได้จากกัน กะได้ต่างคนต่างไป

กานเว้าของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ แต่มันกะเป็นวัดทะนะทัม หลือคำเว้าคำจาของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้า กูๆ มึงๆ เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ บ่ม่วน บ่ไพเลาะ แต่คำเว้านี้กะสามาดเว้ากับหมู่ เว้ากับพวก เว้ากับน้อง เว้ากับคนที่เฮาฮู้จักในวัยเดียวกัน เฮาบ่สามาดเว้ากับพุใหญ่หลือคนที่มีอายุกว่าเฮาได้

Basic vocabulary — Page 05 — Series B, pictures 08-15: pig, axe/hatchet, to kill, meat, meat sticks, to roast/grill

8
นี้คืออี่หยัง นี้คือหมู
หมูมันโตสีหญัง หมูมันโตสีซมพู
หมูมันโตใหญ่บ่ โตใหญ่อยู่ แต่ว่าโตบ่ใหญ่หลาย โตใหญ่พอสมควน
หมูมันมีหางบ่ มีอยู่ หมูมันมีหาง
หมูมันมีหางจักอัน หมูมีหางอันเดียว
หมูมีหูบ่ มีอยู่ หมูมันมีหูสองข้าง
หมูมีตาบ่ มีอยู่ หมูมันมีตาสองข้าง
หมูมันมีดังบ่ มีอยู่ หมูมันมีดัง
ดังหมูอันใหญ่บ่ ใหญ่อยู่ ดังหมูมันอันใหญ่ ดังหมูมันอันใหญ่หลาย
หมูมันมีขาบ่ มีอยู่ หมูมันมีขา หมูมันมีสี่ขา
หมูมันตาฮักบ่ บ่ หมูมันโตใหญ่ หมูมันบ่ตาฮัก หมูมันเหม็นพ้อม

9
นี้คืออี่หยัง นี้คือขวน
ขวนมันเป็นแบบใด ขวนมันค้ายๆ มีด แต่ว่าขวนมันสิเปกว่ามีด* ขวนมันสิสั้นกว่ามีด
ขวนมันอันใหญ่บ่ อันใหญ่อยู่ อันใหญ่พอสมควน
ขวนมันคมบ่ คมอยู่ ขวนมันคมหลาย เอาไว้ฟันอี่หยังกะได้ เอาไว้ปาดอี่หยังกะได้
ขวนเฮ็ดมาจากอี่หยัง ขวนเฮ็ดมาจากเหล็ก
ขวนสีอี่หยัง ขวนสีขาว
ขวนมันมีด้ามบ่ มีอยู่ ขวนมันมีด้าม
ด้ามขวนมันญาวบ่ ด้ามขวนมันญาวอยู่
ด้ามขวนเฮ็ดมาจากอี่หยัง ด้ามขวนเฮ็ดมาจากไม้ ด้ามขวนเฮ็ดมาจากเหล็กกะได้
ด้ามขวนสีอี่หยัง ด้ามขวนสีเหลียง
*มีดเปกว่าขวน

10
เขากำลังสิเฮ็ดหญัง เขากำลังสิข้าหมู
เขาใซ้อี่หยังข้าหมู เขาเอาขวนข้าหมู
เขาข้าหมูจั่งใด เขาเอาขวนฟันลงไปเทิงหัวหมู
เขาข้าหมูจักโต เขาข้าหมูโตเดียว
หมูโตใหญ่บ่ โตใหญ่อยู่
เป็นหญังเขาคือข้ามัน เขาอาดสิเอาไปเฮ็ดแนวกิน หลือสิเอาหมูไปขายกะได้
หมูมันฮ้องบ่ หน้าจะฮ้อง เพาะว่าเขาใซ้ขวนฟันเทิงหัวของมัน
หมูมันสิเจ็บบ่ กะหน้าจะเจ็บ เพาะว่าเขาใซ้ขวนข้ามัน มันคือสิเจ็บ มันคือสิทอละมานหลาย เป็นตาลิโตนมันหลายๆ
เขาใซ้อี่หยังจับขวน เขาใซ้มือของเขาจับขวน
เขาใซ้มือข้างเดียวของเขาจับขวน มืออีกข้างหนึ่งของเขาจับอยู่เทิงหัวหมู

11
นี้คืออี่หยัง นี้คือขาหมู
ขาหมูมาแต่ใส ขาหมูมาแต่โตของหมู
ขาหมูกินได้บ่ กินได้อยู่
ขาหมูเอามาเฮ็ดหญัง อาดสิเอามาเฮ็ดแนวกิน หลือเฮ็ดอี่หยังกะได้
เนี้ยหมูสีอี่หยัง เนี้ยหมูสีแดง
หมูมีกะดูกบ่ มีอยู่ หมูมันมีกะดูก
กะดูกกินได้บ่ บ่ กะดูกกินบ่ได้ กะดูกมันแข็งหลาย คนกะเลยบ่กินกะดูก
คนกินเนี้ยหมูได้บ่ ได้อยู่ คนกินเนี้ยหมูได้
ขาหมูมันมีเล็บบ่ มีอยู่ ขาหมูมันมีเล็บ
เล็บหมูสีอี่หยัง เล็บหมูสีดำ
เล็บหมูแหลมบ่ แหลมอยู่ เล็บหมูแหลมหลาย

12
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังปาดเนี้ยหมู
เขาใซ้หญังปาดเนี้ยหมู เขาใซ้มีดปาดเนี้ยหมู
มีดมันอันใหญ่บ่ อันใหญ่อยู่ แต่ว่าอันใหญ่บ่หลาย
มีดมันแหลมบ่ แหลม มีดมันแหลมบักคัก
เขาปาดเนี้ยหมูไปเฮ็ดหญัง บ่ลู้คือกันว่าเขาสิเอาเนี้ยหมูไปเฮ็ดหญัง เขาอาดสิเอาเนี้ยหมูไปเฮ็ดแนวกินกะได้
เขาปาดเนี้ยหมูแบบใด เขาปาดเนี้ยหมูเป็นซิ้นวงกม
เขาปาดขาหมูแฮงบ่ บ่ลู้คือกันว่าเขาปาดแฮงหลือปาดค่อย

13
นี้คืออี่หยัง นี้คือไม้
ไม้อี่หยัง ไม้แหลม
ไม้มันอันใหญ่บ่ บ่ ไม้มันอันบ่ใหญ่ ไม้มันอันน้อยๆ แต่ว่ามันแหลมบักคัก
ไม้อันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง เอาไว้เสียบของ เอาไว้เสียบอาหาน หลือเอาไว้เสียบอี่หยังกะได้

14
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเสียบเนี้ยหมู
เขาใซ้หญังเสียบเนี้ยหมู เขาใซ้ไม้แหลมๆ เสียบเข้าไปในเนี้ยหมู
เนี้ยหมูมีจักต่น เนี้ยหมูมีสามต่น
เนี้ยหมูต่นใหญ่บ่ บ่ เนี้ยหมูต่นบ่ใหญ่ เนี้ยหมูต่นน้อยๆ
เขาเสียบเนี้ยหมูจั่งใด เขาใซ้มือข้างหนึ่งของเขาจับไม้ แล้วมือข้างหนึ่งของเขากะฮูดเนี้ยหมูเข้าไปในไม้

15
นี้คืออี่หยัง เขากำลังย้างหมูเทิงเตาไฟ
เนี้ยหมูมีจักไม้ เนี้ยหมูมีไม้เดียว
ในไม้มีเนี้ยหมูจักต่น ในไม้มีเนี้ยหมูห้าต่น
หมูมันฮ้อนบ่ กะหน้าจะฮ้อน เพาะว่ามันย้างอยู่เทิงเตาไฟ
ไฟมันฮ้อนบ่ กะหน้าจะฮ้อน เพาะว่ามันเป็นไฟ
ตอนนี้ไฟมันลุกบ่ กะหน้าจะลุกอยู่
คือลู้ว่าไฟมันลุก กะลู้ เพาะว่าเห็นควนมันลอยอ่มๆ ขึ้นมาจากเตาไฟ
เป็นหญังเขาคือย้างเนี้ยหมู บ่ลู้คือกัน เขาอาดจะย้างเนี้ยหมูนี้ไปกินกะได้