Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes#occ
เลี้ยง li:aŋ HF เลี้ยง to raise 26/5

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 13 — Series B, pictures 11-12: water buffalo, grass


11
นี้คืออี่หยัง นี้คือควย ควยโตหนึ่ง ควยโตบักใหญ่หนึ่ง
ควยมันเป็นสัด เป็นสัดเลี้ยง แต่เป็นคนละแบบกับหมา เอาไว้เลี้ยง เลี้ยงไว้ไฮ่ไว้นา
เลี้ยงบ่คือกันกับหมา หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน
แต่ควยนี้ เอาไปเลี้ยงไว้นา เอาไปเลี้ยงไว้ไฮ่ มันกินหญ้า ควยมันกินหญ้า ควยมันบ่ได้กินเข้า
มันเป็นสัดเลี้ยง แต่มันบ่ตาฮัก ควยมันโตสีดำ มันบ่ตาฮักเลย โตมันตาย้านหน่อยหนึ่ง
ควยมันมีเขาบ่ มีอยู่ ควยมันมีเขาพ้อม
เขาควยบักใหญ่หนึ่ง เขาควยอันบักใหญ่ ใหญ่กะด้อกะเดี้ย ใหญ่บักคักหนึ่ง
ควยลังโตกะบ่มีเขา ควยลังโตกะมีเขา ควยแต่ละโตบ่คือกัน
ควยมันสิมีหางพ้อม หางควยบักญาวหนึ่ง ควยบางโตกะหางสั้น ควยบางโตกะหางญาว
ควยมันขี่ได้บ่ คนขี่ควยได้บ่ กะได้อยู่ คนขี่ควยได้อยู่
แถวพากอี่สานสิมีควยหลาย ชาวบ้านสิมักเลี้ยงควย เอาควยไปเลี้ยงไว้นา เด็กน้อยลังคนหลือพุใหญ่ลังคน กะสิขี่ควย ขี่หลังควย
ควยมันมีปะโยดหลายอย่าง ควยเอาเฮ็ดนากะได้ สะหมัยก่อนคนสิเอาควยเฮ็ดนาแทนลดไถ สะหมัยก่อนสิบ่มีลดไถ คนสิใซ้ควยไถนา

12
ควยมันกำลังเฮ็ดอี่หยังอยู่ ควยมันกำลังกินหญ้า
มันกำลังกินหญ้าสีเขียว หญ้าอ่อนหญ้าอยู่ในไฮ่คือใดบุ มันกำลังกัดกินอยู่ มันคือสิหิวหลาย เบิ่งมันกินแล้ว เป็นตาแซบคือหญังหนิ
มันกินอยู่ใส จัก จักว่ามันกินอยู่ใส อาดสิกินอยู่ทุ่งไฮ่หลือทุ่งนากะได้ มันกินอยู่โตเดียวของมัน จักคนเอามันไปเลี้ยงไว้ใส จักคนเอามันไปกินหญ้าอยู่ใส

Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 01-03: to hang, picture, monkey, branch, socks


1
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอาพาบไปห้อย
พาบอี่หยัง เป็นลูบพาบวาด หลือว่าพาบถ่ายนี้หละ เป็นกอบสี่เหลี่ยม
เขาสิเอาไปห้อยเฮ็ดหญัง เขากะสิห้อยไว้ฝาผะหนัง หลือว่าห้อยไว้ถ้าโซ ไว้ถ้าเบิ่ง
เขาห้อยไว้ใสเกาะ ห้อยไว้ฝาผะหนัง ติดกับฝาผะหนังหละ
แล้วเขาห้อยจั่งใด กะสิมีเซียกติดอยู่กอบลูบ หลือว่าหม้องพาบวาด แล้วกะไปห้อยใซ้ตะปู ตะปูที่มันตอกลงไปในฝาผะหนัง เขากะสิเอาตะปูหนั้นหละ ตะปูดอกหนึ่งตอกลงไปในฝาผะหนัง แล้วแต่ว่าเฮาสิตอกอยู่หม้องใด เอาไว้จุดใด เฮากะตอกตะปูลงไปหม้องนั้น แล้วเฮากะเอาพาบอันนี้ไปห้อยอยู่หม้องตะปูหม้องนั้น หลือว่าไปห้อยอยู่หม้องข้างฝาหม้องนั้น

2
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นสัด เขาเอิ้นว่าลิง มันเป็นลิง
ลิงกำลังเฮ็ดหญังอยู่ มันกำลังห้อยอยู่ ห้อยอยู่เทิงง่าไม้ อยู่เทิงกิ่งไม้หนั้นหละ
กิ่งไม้กิ่งใหญ่บ่ บ่ใหญ่ปานใดดอก
เอ๊า แล้วเป็นหญังลิงคือไปห้อยอยู่หนั้น กะจักคือกัน มันอาดสิมักอยู่เทิงกกไม้กะได้ มันกะเลยห้อยอยู่เทิงกกไม้ หลือว่าห้อยอยู่เทิงง่าไม้
ในโตของลิงมันมีอี่หยังแน่ มันกะสิมีแขน มีขา มีแขนสองข้าง มีขาสองข้าง มีหางพ้อม มีขนพ้อม ลิงซู่โตสิมีขนหลายพ้อม เกียบซู่จุดหลือว่าซู่หม้องอยู่ในโตมันเอาโลด
แล้วลิงอันนี้โตสีหญัง อันนี้ลิงโตนี้มันสีส้ม
แล้วลิงโตอื่นสีอื่นได้บ่ ได้อยู่ แล้วแต่ลิงพันนั้นหลือว่าลักสะนะนั้น มันกะสิแตกต่างกันไป บ่คือกัน
แล้วลิงมันอาสัยอยู่ใส มันกะอยู่ในป่า อยู่ในป่าในดงในโคกพุ้นหละ
ลังเที่ยคนกะจับมันเอาไว้ในสวนสัด หลือว่าเอามันมาเลี้ยงอยู่บ้าน

3
อันนี้อี่หยัง อันนี้เป็นถุงเท้า เขากำลังตากถุงเท้าอยู่
ถุงเท้ามีจักกิ่ง มีหกกิ่ง
กะอาดสิมัน อาดสิสกกะปก หลือว่ามันเปี้ยน เขากะเอามาซักเพื่อที่สิให้มันสะอาด ให้มันหอมเนาะ เพื่อที่สิใซ้งานต่อไปในมื้อใหม่
แล้วเขาตากอยู่ใส กะตากอยู่กางแก้ง หลือว่าตากอยู่หม้องมันมีแดด ให้แดดส่อง ขั้นแดดถืก หลือว่ามันตากใส่แดด มันกะสิแห้ง หลือว่าเฮ็ดให้มันบ่เหม็นอับเนาะ ขั้นมันบ่มีแดด มันกะสิเหม็นอับ หลือว่าเหม็นตากบ่แห้งนั้นเองเนาะ

Basic vocabulary — page 10 — Series B, pictures 16-20: to feed, chicken, fish, dog, bone, rice, child


16
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอาเญี่ยให้ไก่
เขาเป็นพุหญิง เขาใส่เสี้ยสีขาว เขาใส่ส้งสีแดง
เขากำลังเอาเญี่ยให้ไก่ เขาเอาให้พุเดียว แล้วกะมีไก่โตเดียว
ไก่มันเป็นสัดหลือคน ไก่มันเป็นสัด ไก่มันบ่แม่นคน
ไก่มันเป็นสัดเลี้ยง สามาดเลี้ยงไว้บ้าน แต่ว่าเลี้ยงคนละแบบกับหมา ไก่เลี้ยงไว้ในคอก หมาเลี้ยงไว้อยู่ในบ้านกะได้
ไก่ต้องกินเข้าบ่ กิน ไก่ต้องกินเข้าซู่มื้อ ต้องให้เญี่ยหลืออาหานมันซู่มื้อ
ไก่มันใซ้ปากจิกแม่นบ่ แม่น ไก่มันใซ้ปากจิก เพาะว่าปากมันน้อย มันต้องจิกกินเอา จิกกินทีละหน่อย
มันหิวบ่ มันกะหน้าสิหิว ขั้นมันบ่หิว มันกะบ่กินเข้า ขั้นมันหิว มันกะเลยกินเข้า

17
ในโถแก้วมีอี่หยัง ในโถแก้วมีปา มีปาโตหนึ่ง ปาโตบ่ใหญ่ ปาโตน้อยปาโตสีขาว มันกำลังสิอ้าปากกินเญี่ย
เขาเลี้ยงปาไว้ใส บ่ลู้คือกัน เขาอาดสิเลี้ยงไว้ในบ้านกะได้
แล้วเขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอาเญี่ยให้ปา เขาใซ้มือของเขาจับเญี่ยมาให้ปากิน

18
พุซายคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเอากะดูกให้หมากิน แล้วหมามันกะกำลังกินกะดูก
หมามันเป็นสัดแม่นบ่ แม่น หมามันเป็นสัด มันเป็นสัดเลี้ยง
คนมักเลี้ยงหมา เพาะว่าหมามันตาฮัก ตาฮักบักคักหนึ่ง คนกะเลยมักเลี้ยงหมาไว้บ้าน เอาไว้เฝ้าบ้านกะได้
เขาเอากะดูกให้หมากิน กะดูกอันใหญ่บ่ ใหญ่อยู่ แต่บ่ใหญ่หลาย กะดูกอันสีขาว
เบิ่งแล้ว หมามันคือสิมักกินกะดูกหลาย คือสิมักกินคัก
แล้วหมามันกะกำลังสั่นหางของมันพ้อม มันคือสิดีใจหลาย มันกะเลยสั่นหางของมัน ที่มันได้กินกะดูก มันกะเลยดีใจ

19
นี้ถ้วยอี่หยัง นี้ถ้วยเข้า
แล้วเข้ามันฮ้อนบ่ ฮ้อนอยู่ เข้ามันหน้าสิฮ้อนบักคัก เพาะว่ามันมีควนออกมาพ้อม กะเลยฮู้ว่า มันเป็นตาฮ้อนหลาย

20
สองคนนี้เป็นแม่กับลูกแม่นบ่ แม่น
แม่ของเขาใส่เสี้ยสีเทา ผมญาวพ้อม กำลังยืนอยู่
ลูกของเขาเป็นเด็กน้อยพุซาย กำลังนั่งอยู่ ใส่เสี้ยสีซมพู กำลังนั่งอ้าปากอยู่
ตอนนี้แม่ของเขากำลังถือถ้วยเข้าอยู่ ถือถ้วยเข้าไว้ถ้าป้อนเข้าลูก
เข้าอยู่ในถ้วยมีเต็มถ้วยเอาโลด เข้าหลายบักคักหนึ่ง หลายจนล้นเอาโลด
เขากำลังใซ้ตะเกียบคีบเข้าให้ลูกเขากิน แล้วลูกเขากะกำลังนั่งอ้าปากกินเข้าอยู่
เด็กน้อยพุซายนี้กำลังนั่งอยู่เทิงเก้าอี้ นั่งเพื่อที่สิกินเข้าที่แม่ของเขากำลังป้อน
เด็กน้อยเป็นตาฮักบ่ เป็นตาฮักอยู่ เป็นตาฮักบักคักหนึ่ง

Stories — Dog getting dirty

มื้อนี้เนาะหอั้น มีเลี่ยงหนึ่ง มีเลี่ยงหนึ่งเนาะ สิมาเว้าให้ฟัง เลี่ยงหมาน้อยหนิหละ หมาน้อยของข้อยหนิหละ เป็นหมาน้อยโตหนึ่งเนาะ หมาน้อยหอั้น โตน้อยนี้หละ พุข้าเอามาเลี้ยง เอามาเลี้ยงใหม่หละ หัวกะเอามาเลี้ยงเนาะ เป็นหมาน้อย หมาพัน จักพันอี่หยังบุ โตน้อยตาฮักดอก ตาฮักอี่หลี หมาน้อยหนิกะเดย ขนสีน้ำตานพุ้นแหล้ว ขนญาวฟูบักคักพุ้นหละ ขนมันกะเดย งามอี่หลี งามคักงามแน่ สะออนหลาย พาไปหม้องนั้นหม้องนี้ มีแต่คนสะออน เขาสะออนคัก เขาสะออนหลาย ญ้อนว่ามันตาฮักหลาย มันตาฮัก

เทิงขี้มึน หมาอี่หยังมามึนกะด้อกะเดี้ย ขี้มึนหลาย หมาโตหนิกะเดย มีหอั้นเลี่ยงหนึ่งหนิหละ มาเว้าเลี่ยงหมาน้อย สิเว้าเลี่ยงหมาน้อยให้ฟัง มื้อนั้นหอั้น เลิกเลียนมาแล้ว มื้อวานนั้นหละเนาะ บ่แม่นมื้อนั้นดอก มื้อวานนั้น เลิกเลียนมาแล้ว หอั้นกะเลยกับบ้าน มาเอาหมาหอั้นสิพามันไปแล่นเหล้น อยู่สะหนามหญ้า อยู่โลงเลียนพุ้นหละ มื้อวานนั้นกะพามันไปแล่นเหล้น โอ๊ย หมากะมึนคักมึนแน่ พามันไปเหล้น ไปหาหมู่พุ้นหละ หาหมู่หมามันคือกันหละ หมู่ของข้อยกะเลี้ยงหมาคือกัน มีสี่ห้าคนพุ้นหละ พากันเลี้ยง คนละโตสองโต เลี้ยงแล้วกะมาเหล้นอยู่นำกันบัดหนิ เลี้ยงอยู่ในหอั้น เอามาหอั้นเหล้นอยู่สะหนามหญ้านั้นหละ อยู่สะหนามหญ้า [...] อยู่โลงเลียนนั้นหละ แล้วกะเอาหมาเหล้นนำกันบัดหนิ โอ๊ย หมาพ้อกันกะม่วนกุ่บ แล้วบัดนี้มันพ้อกันหนะ หลายโตเนาะ กะมีความสุข แล้วหมาได้แล่นเหล้นนำกัน แล่นยอกกัน ก่องแก่งอยู่ แล่นอยู่นำสะหนามหญ้านั้นหละ โตหนึ่งกะแล่นไปทางซ้าย โตหนึ่งกะแล่นไป[ทาง]ขวา โตหนึ่งกะแล่นยอกกัน แล่นเหล้น มึนคักมึนแน่

บัดนี้หมาของข้อยบัดหนิ โตนั้นหละ โตตาฮักนั้นหละ มึนกว่าหมู่บัดหนิ แล่นไปใสบ่แล่น แล่นลงคองน้ำพุ้นหนะ โอ๊ย คองน้ำน้อยดอกว่า แต่ว่า มันกะคองใหญ่พอสมควนหนิหละ มันกะแล่นลงไป เกียกขี้ตมล้อมอ้อมขึ้นมาบัดหนิ โอ๊ย มึนคัก มึนแน่ บ่ฮู้จักความหลาย หมาหนิกะเดย เกียกขี้ตมล้อมอ้อมขึ้นมาบัดหนิ โอ๊ย ข้อยกะสูนวะสั้นหละ ใจฮ้ายวะสั้น ด่ามันวะสั้นแหล้ว บ่ให้มันเหล้นอีกซ้ำแหล้ว พามันกับบ้านซ้ำ พามันกับบ้านไปล้างตนล้างโต ล้างขนมันออกนั้นหละ ขี้ตมมันบ่เป็นตาเบิ่งเนาะ ขี้ตม เกียกขี้ตมแล้วกะ โอ๊ย สูนวะสั้น เทิงสูนให้หมา เทิงสูนให้เจ้าของว่าพามันไปเหล้นอยู่นั้น ใก้คองน้ำเนาะ กะเลยพามันมาอาบน้ำ แล้วกะ [...] สะอาดคือเก่าหละ ตาฮักคือเก่าเนาะ แล้วกะมื้อหลังกะพามันไปคือเก่านั้นหละ อันนี้กะมาเว้าให้ฟังซื่อๆ ว่าพามันไปเหล้น มันมึนหลายเนาะ

Basic vocabulary — page 09 — Series B, pictures 01-05: dog, bone, cat, to chase, to run


1
นี้คืออี่หยัง นี้คือหมา
หมามันนั่งอยู่ใส บ่ลู้คือกันจักว่ามันนั่งอยู่ใส จักว่ามันเป็นหมาพุใด จักว่ามันมาแต่ใส
หมามันได้เป็นสัดบ่ เป็นอยู่ หมามันเป็นสัด หมามันเป็นสัดเลี้ยง คนมักเอามันมาเลี้ยงไว้บ้าน เอามาเฝ้าบ้าน
ขนของหมามันสีอี่หยัง ขนของหมามันสีเทา สีเทางามงามหลาย งามบักคักหนึ่ง
หมามันตาฮักบ่ ตาฮักอยู่ หมามันตาฮักหลาย หมามันตาฮักบักคักหนึ่ง
หมามันสั่นหางของมันบ่ สั่นอยู่ หมามันสั่นหางของมันพ้อม
หางของมันญาวปายหางของมันแหลม
เป็นหญังมันคือสั่นหางของมัน บ่ลู้คือกันจักว่ามันเป็นหญัง มันอาดสิดีใจกะได้ มันกะเลยสั่นหางของมัน
หมามันแลบลิ้นออกมาบ่ แลบลิ้นอยู่ หมามันแลบลิ้นออกมาพ้อม จักมันแลบลิ้นออกมาเฮ็ดหญัง
หมามันแลบลิ้นออกมาหลายบ่ หลายบ่

2
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะดูก กะดูกอันบักใหญ่หนึ่ง กะดูกสีขาวจุ่นพู่นอยู่
กะดูกมันแข็งบ่ แข็งอยู่ กะดูกมันแข็งหลาย กะดูกมันแข็งบักคักหนึ่ง
ในล้างกายของคนมีกะดูกบ่ มีอยู่ ในล้างกายของคนมีกะดูก หลายหม้องหลายส่วนในล้างกายของเฮา
แล้วสัดมีกะดูกบ่ มีอยู่ สัดกะมีกะดูกคือกัน สัดกะมีกะดูกหลายหม้องหลายส่วนคือกันกับคน
กะดูกมันหักได้บ่ หักได้อยู่ กะดูกมันหักได้อยู่
ขั้นกะดูกเฮาหัก เฮากะสิเจ็บ ขั้นกะดูกแขนเฮาหัก เฮากะสิเจ็บแขน ขั้นกะดูกขาเฮาหัก เฮากะสิเจ็บขา เพาะสะนั้นแล้วอย่าให้กะดูกหัก
ขั้นกะดูกเฮาหัก เฮากะสิเจ็บ เจ็บหลาย เจ็บบักคักหนึ่ง

3
หมามันกำลังเฮ็ดหญัง หมามันกำลังกินกะดูก หมามันกำลังแห้นกะดูกอยู่
หมามันหิวบ่ บ่ลู้คือกัน ซงคือมันคือสิหิวหลาย มันฟ้าวแห้นกะดูก มันฟ้าวแห้นกินกะดูก
เบิ่งซงแล้วมันคือสิหิวหลาย มันคือสิแซบบักคักหนึ่ง
หมามันมีแข้วบ่ มีอยู่ หมามันมีแข้ว
มันเอาแข้วไว้ถ้าแห้นกะดูก หลือเอาไว้ถ้ากัด หลือเอาไว้ถ้ากินเข้า หลือเอาไว้ถ้ากัดกินแนวกิน
แข้วหมามันแหลมบ่ แหลมอยู่ แข้วหมามันแหลมหลาย แหลมบักคักหนึ่ง แข้วหมามันคมพ้อม คมหลาย คมบักคักคือกัน
แข้วหมามันคม คมหลาย คมหลายกะด้อกะเดี้ย

4
หมามันกำลังเฮ็ดหญัง หมามันกำลังเห่า หมามันเห่าให้แมว หมามันเห่าใส่แมว
แมวมันย้านบ่ ย้านอยู่ แมวมันย้านหลาย แมวมันย้านบักคักหนึ่ง
คือลู้ว่าแมวมันย้าน กะลู้ เพาะว่าเห็นแมวมันขนขิ้นลุก กะเลยลู้ว่าแมวมันย้านหมา คือสิย้านหลาย
เป็นหญังหมาคือเห่าให้แมว บ่ลู้คือกัน ซงคือมันสิบ่มักกัน มันสิบ่ถืกกันกะได้ อาดสิญาดแนวกินกันกะได้
ขนแมวมันสีอี่หยัง ขนแมวมันสีเหลียงแม่นบ่ แม่นอยู่ ขนแมวมันสีเหลียง สีเหลียงอ่ามล่ามอยู่

5
หมามันกำลังเฮ็ดอี่หยัง หมามันกำลังแล่นไล่แมว มันฟ้าวแล่นไล่กันวะสั้น
หมามันแล่นเล็วบ่ เล็วอยู่ หมามันฟ้าวแล่นไล่แมว
แล้วแมวแล่นเล็วบ่ เล็วอยู่ แมวมันแล่นเล็วหลาย เล็วบักคักหนึ่ง ฟ้าวแล่นวะสั้น
แมวกับหมามันแล่นซ้าบ่ บ่ แมวกับหมามันแล่นบ่ซ้า มันฟ้าวแล่นวะสั้น แมวกะฟ้าวแล่นหนีหมา หมากะฟ้าวแล่นไล่แมว
หมามันจับแมวได้บ่ บ่ หมามันจับแมวทันได้ได้ แมวฟ้าวแล่นหนีก่อน
หมามันกัดแมวได้บ่ บ่ หมามันกัดแมวทันได้ได้ เพาะว่าหมามันแล่นบ่ฮอดแมว หมาแล่นบ่ทันแมว
แมวมันย้านหมาบ่ แมวมันย้านหมาอยู่ แมวมันย้านหมาหลาย คือสิย้านหลาย