Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes#occ
เตียม ti:am M เตรียม to prepare, to make ready 4/3

Link to overview page
Link to dictionary

Vocabulary recordings — Planting rice 03

แล้วกะเอาเข้าซุมนั้นไปหว่าน หว่านในไฮ่นาที่เฮาเตียมนาดิน ไฮ่นาที่เฮาเตียมนาดิน หลือว่าไถฮุด เฮ็ดให้นาดินมันงามแล้ว พ้อมเอาเข้านั้นหว่านลงไป กานผายนี้กะเอาเข้าซุมนี้หละไปหว่านลงเลย หว่านบ่ถี่เด่ะ หว่านห่างๆ จักหน่อย หว่านห่างๆ พอสมควนเพื่อที่สิให้เข้าซุมนั้นมันเกิดขึ้นมา บ่ถี่กันหลาย บ่แออัด หลือว่าบ่แหน้นคักปานใดเนาะ

Basic vocabulary — Page 31 — Series B, pictures 04-05: to dig/plough, to plant


4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เบิ่งซงเบิ่งท่าทางเขาแล้ว เขากำลังเฮ็ดนาเนาะ อาดสิ[แบบ]ว่ากำลังไถนา เตียมนาดินไว้ ไว้เพื่อที่สิดำนา หลือว่าเฮ็ดเข้าเนาะ
กะสิมีลด เคี่ยงลดไถพ้อม อาดสิเป็นลดไถเนาะ กำลังไถดินอยู่
แล้วกะมีพุซายจับลดไถคันนั้น เขากะแต่งโต ใส่เสี้ยแขนญาว ใส่หมวกพ้อม ใส่กางเกงขาญาวพ้อม
แล้วเป็นหญังเขาคือใส่กางเกงขาญาว หลือว่าใส่เสี้ยแขนญาว หลือว่าใส่หมวกพ้อม เขาอาดสิบังแดด หลือว่าอาดสิบังความฮ้อนเนาะ เพาะว่าตอนนั้นมันบ่มีฮ่มบ่มีหญัง เขากะเลยสิปิดบังผิวของเขา เพื่อที่สิบ่ให้ถืกแดด หลือว่าให้มันได้ลับความฮ้อนหลายๆๆ หลายกว่านั้นเนาะ

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา หลือว่าปูกเข้า
กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังปูกเข้าอยู่
เขาปูกเข้าไว้เฮ็ดหญัง เขากะอาดสิว่าเฮ็ดเข้าไว้ถ้ากิน หลือว่าเฮ็ดเป็นอาซีบ หลือว่าเอาไว้ถ้าไปขายเนาะ
ขั้นเป็นคนอี่สานเนาะ เขากะ ส่วนมาก[...]แล้วเขาสิเฮ็ดไว้ถ้ากินมากกว่า แต่ว่าบางคนเขามีที่หลาย มีไฮ่หลาย หลือว่ามีเงินหลายเพื่อที่สิไปลงทุนกานเฮ็ดเข้านั้น เขากะสิอาดสิว่าเฮ็ดไปขายเนาะ หลือว่าเฮ็ดเป็นกานลงทุนเนาะ
แล้วกานปูกเข้าหนิ มันเมี่ยยบ่ มันเมี่ยยคักบ่ กะเมี่ยยคักคือกัน มันกะต้องเฮ็ดงานตากแดดตะหลอดเวลา หลือว่าอาดสิไปเข้าฮ่มจักหน่อย
กานที่เฮาเฮ็ดเข้าอยู่ใน เฮาเฮ็ดอยู่ในหม้องโล้งๆ เนาะ บ่มีฮ่มบ่มีหญังเนาะ
แต่ว่าทุกงานทุกอาซีบมันกะสิเมี่ยยคือกัน มันกะเมี่ยยคนละแบบหนิ เมี่ยยคนละอย่างเนาะ

Basic vocabulary — Page 29 — Series B, pictures 16-18: needle, thread, button, to sew, shirt


16
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นเข็มเนาะ เป็นเข็ม
เข็มหนิกะเอาไว้ถ้าเญ็บ หลือเอาไว้ถ้าส้อมแซมเสี้ยผ้า หลือว่าส้อมแซมอี่หยังต่างๆ ที่เกี่ยวกับเญ็บเนาะ
เข็มหนิกะต้องใซ้คู่กับด้าย ขั้นมีแต่เข็มอย่างเดียว ใซ้งานอี่หยังกะบ่ได้เลย นอกจากว่าขั้นมีด้ายปึ่บ เข็มอันนี้สิสามาดใซ้งานได้ในสิ่งต่างๆ
อย่างเซ้นว่าเสี้ยผ้าเฮาขาด ส้งเฮาขาด เกิบเฮาฮ้าง เกิบเฮาพังเฮาเพ หลือว่าผ้าอี่หยังเฮาขาดเนาะ เฮากะต้องใซ้เข็มหนิไปเญ็บ
ก่อนที่สิเญ็บเฮากะต้องใส่ด้ายก่อน เอาด้ายใส่ ใส่เข้าไปในเข็ม เพื่อที่สิเญ็บส้อมแซมเสี้ยผ้าอี่หยังต่างๆ ที่เฮาฮ้างเฮาเพเนาะ
เข็มนี้มันกะสิเป็นแหลมๆ อยู่หม้องปายมัน ตามลักสะนะ แล้วตงท้าย หลือว่าตงดากมัน หลือว่าตงท้ายๆ มันกะสิมีหู หูน้อยๆ ดอก สำหลับที่สิว่า สิใส่ด้ายเข้าไปในหูนั้น แล้วกะเอาไว้ถ้าเญ็บสิ่งของต่างๆ เนาะ
แล้วกะหม้องปายๆ มัน นั้นแหลมๆ หนะ มันกะสิแหลมเติบเด๊ คมพ้อมเด๊ ขั้นจิ้มเข้าไปใน ขั้นจิ้มเข้าไปในเนี้ยของเฮา หลือว่าผิวของเฮา กะสิเจ็บอยู่หน่อยหนึ่ง เจ็บเติบอยู่ เพาะว่ามันแหลมหลาย แหลมคัก แหลมอี่หลีเนาะ

17
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนคนหนึ่งเนาะ กำลังใส่ด้ายอยู่ เอาด้ายใส่เข็ม
กะสิมีด้ายเส้นหนึ่ง อาดสิแบบว่าเสี้ยเขาขาด ส้งเขาขาด หลือว่าอี่หยังเขาต้องกานปะ หลือว่าแซม หลือว่าส้อมแซมอี่หยังต่างๆ เนาะ เขากะอาดสิเอาด้ายมาปะมาน พอปะมาน ญาวๆ พอปะมาน อาดสิญาวสอกหนึ่ง สอกหนึ่งเด๊ หลือกะอาดสิสั้นกว่านั้นกะได้ แล้วแต่ลักสะนะงาน หลือว่าลักสะนะที่เฮาสิส้อมแซม ว่าสิส้อมหลายส้อมหน้อยเนาะ
เฮากะเบิ่งปะลิมานว่าเฮาต้องใส่ด้ายส่ำใด ญาวส่ำใด ญาวส่ำนั้นส่ำนี้ เฮากะกะปะลิมานเฮาเอง หลือว่าเฮากะต้องคิดว่าเฮาสิเญ็บแบบใด เญ็บหนา เญ็บบ่หนา เญ็บห่าง เญ็บบ่ห่าง เฮากะกะละยะ แล้วกะกะด้ายของเฮาเอง
เขากะเอา พอเตียมด้าย เวลากะเอาด้ายนั้นหละใส่เข้าไปในหูของเข็ม หูอยู่ท้ายเข็มนั้นหละ กะเอาด้ายใส่เข้าไปในหูนั้น
พอใส่แล้วๆ เฮากะเอาปายเข็ม ปายที่มันแหลมๆ หนะ กะเญ็บเข้าไปในเสี้ยผ้าของเฮา ในหม้องที่เฮาสิส้อม เฮากะด้นๆๆ เข้าไปเสียบ เข้าไปในเสี้ยผ้า

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนคนหนึ่งหนิหละ เขาอาดสิ กำลังสิส้อมแซมเสี้ยผ้าอยู่
เบิ่งตอนนี้อาดสิแบบว่ากะดุมเสี้ย เขาอาดสิหลุด หลือว่ากะดุมเสี้ย เขาอาดสิ เซียกมันอาดสิขาด เฮ็ดให้กะดุมเม็ดนี้ใซ้งานบ่ได้ หลือว่าบ่สามาดติดกับเสี้ยผ้าได้
เขากะเลยต้องส้อม ต้องแซม ต้องปะ ต้องอันนี้มันเนาะ
เขากะเอาเข็มกับด้ายนั้นหละ เอาด้ายใส่เข้าไปในเข็ม แล้วกะเญ็บ เญ็บกะดุมเม็ดเนี้ย เม็ดที่เขากำลังเฮ็ดอยู่หนิ เญ็บเข้าไปในเสี้ย ในเสี้ยของเขา เพื่อที่ว่าสิให้เสี้ยโตนั้นใซ้งานได้ตามปกกะติ หลือว่าใซ้งานได้คือเก่า