เขากำลังเฮ็ดหญัง เบิ่งซงเบิ่งท่าทางเขาแล้ว เขากำลังเฮ็ดนาเนาะ อาดสิ[แบบ]ว่ากำลังไถนา เตียมนาดินไว้ ไว้เพื่อที่สิดำนา หลือว่าเฮ็ดเข้าเนาะ
กะสิมีลด เคี่ยงลดไถพ้อม อาดสิเป็นลดไถเนาะ กำลังไถดินอยู่
แล้วกะมีพุซายจับลดไถคันนั้น เขากะแต่งโต ใส่เสี้ยแขนญาว ใส่หมวกพ้อม ใส่กางเกงขาญาวพ้อม
แล้วเป็นหญังเขาคือใส่กางเกงขาญาว หลือว่าใส่เสี้ยแขนญาว หลือว่าใส่หมวกพ้อม เขาอาดสิบังแดด หลือว่าอาดสิบังความฮ้อนเนาะ เพาะว่าตอนนั้นมันบ่มีฮ่มบ่มีหญัง เขากะเลยสิปิดบังผิวของเขา เพื่อที่สิบ่ให้ถืกแดด หลือว่าให้มันได้ลับความฮ้อนหลายๆๆ หลายกว่านั้นเนาะ
5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา หลือว่าปูกเข้า
กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังปูกเข้าอยู่
เขาปูกเข้าไว้เฮ็ดหญัง เขากะอาดสิว่าเฮ็ดเข้าไว้ถ้ากิน หลือว่าเฮ็ดเป็นอาซีบ หลือว่าเอาไว้ถ้าไปขายเนาะ
ขั้นเป็นคนอี่สานเนาะ เขากะ ส่วนมาก[...]แล้วเขาสิเฮ็ดไว้ถ้ากินมากกว่า แต่ว่าบางคนเขามีที่หลาย มีไฮ่หลาย หลือว่ามีเงินหลายเพื่อที่สิไปลงทุนกานเฮ็ดเข้านั้น เขากะสิอาดสิว่าเฮ็ดไปขายเนาะ หลือว่าเฮ็ดเป็นกานลงทุนเนาะ
แล้วกานปูกเข้าหนิ มันเมี่ยยบ่ มันเมี่ยยคักบ่ กะเมี่ยยคักคือกัน มันกะต้องเฮ็ดงานตากแดดตะหลอดเวลา หลือว่าอาดสิไปเข้าฮ่มจักหน่อย
กานที่เฮาเฮ็ดเข้าอยู่ใน เฮาเฮ็ดอยู่ในหม้องโล้งๆ เนาะ บ่มีฮ่มบ่มีหญังเนาะ
แต่ว่าทุกงานทุกอาซีบมันกะสิเมี่ยยคือกัน มันกะเมี่ยยคนละแบบหนิ เมี่ยยคนละอย่างเนาะ
Link to overview page
Link to dictionary
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes |
|---|---|---|---|---|
| เขา | khao | M | เขา | personal pronoun: he, she |
| กำลัง | gam-laŋ | M-HR | กำลัง | auxiliary indicating continuous or progressive action |
| เฮ็ด | het | H | ทำ | to do, to make |
| หญัง | ɲaŋ | M | อะไร, เป็นหญัง = ทำไม | 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?} 2. something, anything, (nothing) 3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?} |
| เบิ่ง | bəŋ | H | ดู | 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie} 2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...} |
| ซง | soŋ | HR | ทรง | 1. shape, form 2. as if, like Notes: translation to be confirmed |
| ท่าทาง | tha:-tha:ŋ | H-HR | ท่าทาง | 1. expression, look, manner 2. gesture 3. posture, appearance |
| แล้ว | lɛ:o | HF | แล้ว | 1. finished 2. already 3. and then, and next (especially แล้วกะ) 4. auxiliary for past tense |
| เฮ็ดนา | het-na: | H-HR | ทำนา | to farm, to do rice-farming |
| เนาะ | nɔ | H | เนาะ | final particle: makes the statement softer, looking for agreement |
| อาด | a:t | LF | อาจ | 1. might, may, will 2. likely |
| สิ | si | M | จะ | future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market} |
| แบบ | bɛ:p | LF | แบบ | 1. example, model, kind 2. style, form, pattern, design |
| ว่า | wa: | H | ว่า | 1. that, as {คำว่า X = the word X} 2. to say |
| ไถ | thai | M | ไถ | to plough {ไถนา = to plough the field} |
| นา | na: | HR | นา | rice field |
| เตียม | ti:am | M | เตรียม | to prepare, to make ready |
| ดิน | din | M | ดิน | earth, soil |
| ไว้ | wai | HF | ไว้ | 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear} 2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.} Notes: see also ไว้ถ้า |
| เพื่อที่ | phʉ:a-thi: | H-H | เพื่อที่ | in order to, so that Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan |
| ดำนา | dam-na: | M-HR | ดำนา | to transplant rice seedlings |
| หลือ | lʉ: | M | หรือ | or |
| เข้า | khao | LF | ข้าว | rice {กินเข้า = to eat} {ปูกเข้า, เฮ็ดเข้า = to grow/plant rice} {เกี่ยวเข้า = to harvest rice} {กับเข้า = courses eaten with rice} |
| กะ | ga | M | ก็ | 1. then, consequently 2. also |
| มี | mi: | HR | มี | 1. to have 2. there is |
| ลด | lot | H | รถ | 1. car, motorized vehicle 2. vehicle, cart {ลดขายแนวกิน = food cart} |
| เคี่ยง | khi:aŋ | H | เครื่อง | 1. machine, engine 2. clf. for machines, airplanes, electronic devices etc. Notes: pronunciation: also realized as เคื่อง |
| ลดไถ | lot-thai | H-M | รถไถ | tractor with a plough, engine-powered plough |
| พ้อม | phɔ:m | HF | พร้อม | at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle} |
| เป็น | pen | M | เป็น | 1. to be, to exist 2. to be able to 3. to suffer, sth. happens to 4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?} |
| อยู่ | yu: | H | อยู่ | 1. to be (located) at 2. yet, still 3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house} |
| พุซาย | phu-sa:i | H-HR | ผู้ชาย | man, male |
| จับ | jap | M | จับ | 1. to grasp, to hold {เขาจับมือกัน = they're holding hands} {เขายืนจับไอติมอยู่ = she's standing, holding an ice cream} 2. to catch, to arrest {จับพุล้าย = to arrest a criminal} |
| คัน | khan | HR | คัน | clf. for cars, trains, motorbikes, boats {ลดไฟคันนี้ = this train} {ลดเก็งคันสีเขียวคันน้อย = a small green car} |
| นั้น | nan | HF | นั้น | that, there |
| แต่งโต | tɛŋ-to: | H-M | แต่งตัว | to dress, to wear |
| ใส่ | sai | H | ใส่ | 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in} 2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve} 3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man} |
| เสี้ย | si:a | LF | เสื้อ | shirt |
| แขน | khɛ:n | M | แขน | arm |
| ญาว | ɲa:o | HR | ยาว | long |
| หมวก | mu:ak | LF | หมวก | hat |
| กางเกง | ga:ŋ-ge:ŋ | M-M | กางเกง | trousers Notes: synonym: ส้ง |
| ขา | kha: | M | ขา | leg {ขาหน้า = front leg} {ขาหลัง = hind leg} {ส้งขาญาว = long trousers} |
| คือ | khʉ: | HR | คือ | 1. to be, to resemble, like, as 2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?} |
| บัง | baŋ | M | บัง | to conceal, to hide, to cover |
| แดด | dɛ:t | LF | แดด | sunlight |
| ความฮ้อน | khwa:m-hɔ:n | HR-HF | ความร้อน | heat Notes: pronunciation: also realized as ความล้อน |
| เพาะว่า | phɔ-wa: | H-H | เพราะว่า | because |
| ตอน | tɔ:n | M | ตอน | when, period {ตอนสองโมงเซ้า = at 8 o'clock in the morning} {ในตอนกินเข้า = when eating} |
| มัน | man | HR | มัน | it (also used to refer to people) |
| บ่ | bɔ: | H | ไม่ | 1. no, not 2. question particle, transforming a statement into a question Notes: spelling exception in line with common usage on social media |
| ฮ่ม | hom | H | ร่ม | shade |
| เลย | lə:i | HR | เลย | 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve} 2. too much 3. at all 4. definitively 5. completely, utterly |
| ปิดบัง | pit-baŋ | M-M | ปิดบัง | to hide, to conceal, to cover (up) |
| ผิว | piu | M | ผิว | skin |
| ของ | khɔ:ŋ | M | ของ | of, belonging to |
| ให้ | hai | LF | ให้ | 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine} 2. for 3. to allow, to be allowed |
| ถืก | thʉ:k | LF | ถูก | marker for passive {ขั้นมันถืกความฮ้อนมันกะละลาย = when it is exposed to heat, it melts} {เฮ็ดในสิ่งที่บ่ดี เขากะเลยต้องถืกจับ = [he's] done something bad, so he gets arrested} {กะดาดมันกำลังถืกไฟไหม้ = the paper is burning} |
| ได้ลับ | dai-lap | HF-H | ได้รับ | to receive, to take |
| หลาย | la:i | M | เยอะ, มาก | many, much, very |
| กว่า | gwa: | H | กว่า | more, more than, comparative: as, than |
| ปูก | pu:k | LF | ปลูก | to grow, to plant {ปูกเข้า = to grow/plant rice} {ปูกผัก = to grow vegetables} |
| พุ | phu | H | ผู้ | 1. person 2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat} Notes: pronunciation: also realized as พู่- |
| หนึ่ง | nʉŋ | H | หนึ่ง | 1. one 2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small} |
| ไว้ถ้า | wai-tha: | HF-LF | usually in a positive statement or answer: is for, is used for, has the purpose of {กะทะมีไว้ถ้าทอด = a pan is for frying} {น้ำบักนาวมีไว้ถ้าปุงอาหาน = lime juice is used to season food} {ปากกามีไว้ถ้าเขียน = a pen is for writing} {กะเทียมเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน = garlic is used to make food} {ขาเอาไว้ถ้าญ่าง = legs are for walking} {เกิบเอาไว้ถ้าใส่ = shoes are for wearing} Notes: see also ไว้ |
|
| กิน | gin | M | กิน | to eat, to consume, to use |
| อาซีบ | a:-si:p | M-HF | อาชีพ | profession, occupation Notes: pronunciation: also realized as อาชีพ |
| เอา | ao | M | เอา | to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of} |
| ไป | pai | M | ไป | 1. to go 2. auxiliary indicating action extending into the future |
| ขาย | kha:i | M | ขาย | to sell |
| ขั้น | khan | LF | เมื่อ | when, if |
| คน | khon | HR | คน | person, people |
| อี่สาน | i:-sa:n | H-M | อีสาน | Isaan {คนอี่สาน = Isaan person} |
| ส่วนมาก | su:an-ma:k | H-HF | ส่วนมาก | mostly, usually, generally |
| มากกว่า | ma:k-gwa: | HF-H | มากกว่า | rather, more |
| แต่ว่า | tɛ:-wa: | H-H | แต่ว่า | 1. but 2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself} |
| บาง | ba:ŋ | M | บาง | 1. some {สัดบางโตบ่มีขา = some animals don't have legs} {บางคนสิมักกินกวยเตียวแทนเข้า = some people like to eat noodle soup instead of rice (dishes)} {บางสิ่งบางอย่าง = something, anything} 2. thin |
| ที่ | thi: | H | ที่ | 1. in/at {ที่นี้= here} 2. place {สิมีขายอยู่หลายที่หลายหม้อง = it is being sold in many places} {ที่นอน = sleeping place} 3. clf. for places |
| ไฮ่ | hai | H | ไร่ | plantation, field (for crops other than cereal) {ไฮ่นา = general term for fields, including rice fields} |
| เงิน | ŋən | HR | เงิน | money |
| ลงทุน | loŋ-thun | HR-HR | ลงทุน | to invest |
| กาน | ga:n | M | การ | prefix indicating the action of ... |
| หนิ | ni | M | นี่แหละ, เหรอ/หรอ | 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)} 2. variant of นี้ = this Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ |
| เมี่ยย | mi:ai | H | เมื่อย | 1. to be exhausted, tired 2. to feel stiff |
| คัก | khak | H | intensifier: very, very much | |
| คือกัน | khʉ:-gan | HR-M | เหมือนกัน | 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!} 2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)} |
| ต้อง | tɔŋ | HF | ต้อง | to have to, must |
| เฮ็ดงาน | het-ŋa:n | H-HR | ทำงาน | to work |
| ตาก | ta:k | LF | ตาก | to dry in the sun, to expose to the sun |
| ตะหลอดเวลา | ta-lɔ:t-we:-la: | M-LF-HR-HR | ตลอดเวลา | all the time, always |
| เข้า | khao | LF | เข้า | to enter, to go inside, to come/go in/on {เข้าห้องน้ำ = to go to the bathroom} {เข้านอน = to go to bed} {ขี่เลียเข้าไปเกาะ = to take a boat to go on an island} |
| จัก | jak | M | จัก | 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.} 2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is} 3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?} 4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit} |
| หน่อย | nɔ:i | H | หน่อย | a bit, a little bit, not much {as in หน่อยเดียว, หน่อยหนึ่ง} |
| ที่ | thi: | H | ที่ | 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely} 2. for ordinal numbers {ที่สาม = third} |
| เฮา | hao | HR | เรา | 1. personal pronoun: we 2. personal pronoun: I |
| ใน | nai | HR | ใน | in, within |
| หม้อง | mɔŋ | LF | ที่, แห่ง, บริเวณ | 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place} 2. clf. for places |
| โล้ง | lo:ŋ | HF | โล่ง | clear, open, unobstructed, wide, spacious |
| ทุก | thuk | H | ทุก | every Notes: also pronounced ทุ as in ทุมื้อๆ = everyday, always |
| งาน | ŋa:n | HR | งาน | 1. task, work 2. festival, ceremony |
| คนละ | khon-la | HR-H | คนละ | different, in a different manner {ไก่กับหมา เลี้ยงคนละแบบ = chicken and dogs are raised differently} {อยู่คนละปะเทด = [they] are in different countries} {คนละแบบ = different(ly), in a different manner} |
| อย่าง | ya:ŋ | H | อย่าง | type, kind, sort, category |