Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes#occ
มากกว่า ma:k-gwa: HF-H มากกว่า rather, more 4/3

Link to overview page
Link to dictionary

BCF02 Greetings and leave takings (formal) — Description


ลูบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้ว่า เป็นกานทักทายกันละว่างของคนที่มีอายุน้อยกว่ากับคนที่มีอายุหลายกว่า อย่างเซ้น ลุงกับตา หลือน้ากับตา

กานทักทายของคนอี่สานหลือคนไทย คนที่มีอายุน้อยกว่าต้องเข้าหาหลือไปทักทาย สะหวัดดี คนที่มีอายุมากกว่า อย่างเซ้น ลุงเห็นตากำลังญ่างมา กะสิเข้าไปหวัดดี หลือเข้าไปทักทายอี่หยังต่างๆ กะสิเลิ้มเว้าว่า

เอ๊าตา หวัดดีคับ ตามาแต่ใส ตามาเฮ็ดหญัง ตาสิไปใส

คนที่มีอายุน้อยกว่ากะสิเว้าปะมานนี้ พอคนที่มีอายุมากกว่า หลือคนที่โดนถาม กะสิตอบกับมาว่า

เอ๊า หวัดดีคับ

ขั้นเขาถามอี่หยังมา เฮากะตอบไปแบบนั้น เขาถาม[เฮา]มา เฮ็ดหญัง เฮากะตอบว่า มาเฮ็ดอันนั้นอันนี้ที่เฮามาเฮ็ด เขาถามว่า สิไปเฮ็ดหญัง เฮากะตอบว่า สิไปตะหลาด ไปบ้าน ไปเฮ็ดนั้นเฮ็ดนี้ ไปเฮ็ดทุละ เฮากะตอบตามที่เฮาสิไป ปะมานนั้นเนาะ

พอได้ทักทายกันหลือเว้ากันโดนเติบแล้ว กะสิได้ไปทางอื่น คนที่มีอายุน้อยกว่ากะสิได้เว้าว่า

เอ๊าตาคับ ผมสิไปแล้วเด้อคับ แล้วผมขอโตก่อนเด้อคับ หวัดดีคับ

พอคนที่มีอายุหลายกว่าได้ญินแล้ว กะสิตอบกับไปว่า

เอ๊าหวัดดี โซกดีเด้อ หล้าเอ้ย

แล้วพุซายคนนี้ เขากะญ่างไป

Basic vocabulary — Page 31 — Series B, pictures 04-05: to dig/plough, to plant


4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เบิ่งซงเบิ่งท่าทางเขาแล้ว เขากำลังเฮ็ดนาเนาะ อาดสิ[แบบ]ว่ากำลังไถนา เตียมนาดินไว้ ไว้เพื่อที่สิดำนา หลือว่าเฮ็ดเข้าเนาะ
กะสิมีลด เคี่ยงลดไถพ้อม อาดสิเป็นลดไถเนาะ กำลังไถดินอยู่
แล้วกะมีพุซายจับลดไถคันนั้น เขากะแต่งโต ใส่เสี้ยแขนญาว ใส่หมวกพ้อม ใส่กางเกงขาญาวพ้อม
แล้วเป็นหญังเขาคือใส่กางเกงขาญาว หลือว่าใส่เสี้ยแขนญาว หลือว่าใส่หมวกพ้อม เขาอาดสิบังแดด หลือว่าอาดสิบังความฮ้อนเนาะ เพาะว่าตอนนั้นมันบ่มีฮ่มบ่มีหญัง เขากะเลยสิปิดบังผิวของเขา เพื่อที่สิบ่ให้ถืกแดด หลือว่าให้มันได้ลับความฮ้อนหลายๆๆ หลายกว่านั้นเนาะ

5
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา หลือว่าปูกเข้า
กะมีพุซายพุหนึ่ง เขากำลังปูกเข้าอยู่
เขาปูกเข้าไว้เฮ็ดหญัง เขากะอาดสิว่าเฮ็ดเข้าไว้ถ้ากิน หลือว่าเฮ็ดเป็นอาซีบ หลือว่าเอาไว้ถ้าไปขายเนาะ
ขั้นเป็นคนอี่สานเนาะ เขากะ ส่วนมาก[...]แล้วเขาสิเฮ็ดไว้ถ้ากินมากกว่า แต่ว่าบางคนเขามีที่หลาย มีไฮ่หลาย หลือว่ามีเงินหลายเพื่อที่สิไปลงทุนกานเฮ็ดเข้านั้น เขากะสิอาดสิว่าเฮ็ดไปขายเนาะ หลือว่าเฮ็ดเป็นกานลงทุนเนาะ
แล้วกานปูกเข้าหนิ มันเมี่ยยบ่ มันเมี่ยยคักบ่ กะเมี่ยยคักคือกัน มันกะต้องเฮ็ดงานตากแดดตะหลอดเวลา หลือว่าอาดสิไปเข้าฮ่มจักหน่อย
กานที่เฮาเฮ็ดเข้าอยู่ใน เฮาเฮ็ดอยู่ในหม้องโล้งเนาะ บ่มีฮ่มบ่มีหญังเนาะ
แต่ว่าทุกงานทุกอาซีบมันกะสิเมี่ยยคือกัน มันกะเมี่ยยคนละแบบหนิ เมี่ยยคนละอย่างเนาะ

Basic vocabulary — Page 05 — Series B, pictures 19-20: tall, short


19
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยืนเฮียงกันอยู่สามคน
เขายืนเฮียงกันเฮ็ดหญัง บ่ลู้คือกันว่าเขายืนเฮียงกันเฮ็ดหญัง
เขายืนอยู่จักคน เขายืนอยู่สามคน
มีพุซายบ่ มีอยู่
มีพุหญิงบ่ บ่มี
มีพุซายจักคน มีพุซายเทิงสามคน
เขาพากันใส่เสี้ยบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่เสี้ยเทิงสามคน
เขาพากันใส่ส้งบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่ส้ง ใส่ส้งขาสั้นสองคน ใส่ส้งขาญาวพุหนึ่ง
เขาพากันใส่เกิบบ่ ใส่อยู่ เขาใส่เกิบโบกเทิงสามคน เขาใส่เกิบโบกสีขาวสองคน เขาใส่เกิบโบกสีดำคนหนึ่ง
พุซายสามคนนี้ เขาพากันสูงบ่ สูงอยู่ มีคนสูงสองคน มีคนเตี้ยพุหนึ่ง
คนหนึ่งนั้นเขาเตี้ยกว่าหมู่ เขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีเขียว
คนที่สูงสองคน เขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีซมพู กับเขาใส่เสี้ยแขนสั้นสีฟ้า

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังยืนเฮียงกันอยู่สามคน
เขาเป็นพุหญิงหลือเป็นพุซาย เขาเป็นพุหญิงเทิงสามคน เขาเป็นพุหญิงเทิงเบิด
เขาผมญาวบ่ ญาวอยู่ เขาผมญาวเทิงสามคน
เขาได้มัดผมบ่ มัดอยู่ คนกาง เขามัดผมพุเดียว อีกสองคนเทิงขอบ เขาบ่ได้มัดผม เขาป่อยผมลงไป
เขาพากันใส่เสี้ยบ่ ใส่อยู่ เขาพากันใส่เสี้ยเทิงสามคน
เขาใส่เสี้ยสีหญัง คนแลกเขาใส่เสี้ยสีฟ้า คนที่สองเขาใส่เสี้ยสีซมพู คนที่สามเขาใส่เสี้ยสีขาว
แล้วเขาพากันใส่ส้งบ่ ใส่อยู่ คนกางเขาใส่ส้งขาสั้น คนขอบเทิงสองคน เขาพากันใส่สิ้น
เขาพากันใส่เกิบบ่ ใส่อยู่ เขาใส่เกิบเทิงสามคน เขาใส่เกิบโบกเทิงสามคน
เขาใส่เกิบโบกสีอี่หยัง สองคน เขาใส่เกิบโบกสีขาว อีกคนหนึ่ง เขาใส่เกิบโบกสีดำ
เขาพากันสูงบ่ หน้าจะบ่สูง เพาะว่าเบิ่งซงแล้วอาดสิเตี้ย
สามคนนี้เป็นเด็กน้อยหลือเป็นพุใหญ่ บ่ลู้คือกัน อาดสิเป็นเด็กน้อย เพาะว่าเบิ่งซงแล้ว เบิ่งบ่คือพุใหญ่ เบิ่งแล้วหน้าสิเป็นเด็กน้อยมากกว่า
เด็กน้อยสามคนนี้เป็นตาฮักบ่ บ่ลู้คือกัน หน้าสิเป็นตาฮัก แนมเบิ่งหน้าแล้วเป็นตาฮัก