Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ปูน	pu:n	M	ปูน	cement {บ้านปูน = house with stone walls, as opposed to บ้านไม้}	15/5

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — Page 25 — Series B, pictures 11-13: to build, house, bridge, wall

11
เขากำลังพากันเฮ็ดหญัง เขากำลังพากันส้างบ้านส้างเฮียน หลือว่าเฮ็ดบ้านเฮ็ดเฮียนนั้นหละ
เขากำลังเฮ็ดอยู่จักคน เขากำลังเฮ็ดอยู่สามคน สองคนกะอยู่เทิงเฮียนพุ้นหละ กำลังตอกนั้นตอกนี้ จับนั้นจับนี้ อีกคนหนึ่งกำลังยื่นไม้ขึ้นไป กำลังส่งไม้ขึ้นไปเทิงๆ พุ้นหละ อีกพุหนึ่งกะส่ง อีกพุหนึ่งกะฮับ กำลังส้างบ้านส้างเฮียนอยู่
เขากำลังส้างหนิส้างแล้วไป่ บ่ เขากำลังส้าง กำลังเฮ็ด บ่ทันได้แล้วง่ายดอก หัวกะเฮ็ด หัวกะส้าง
แล้วเขาเฮ็ดเป็นบ้านหญัง เขาเฮ็ดเป็นบ้านไม้ เฮียนไม้ บ่แม่นบ้านปูนดอก มีสองซั้นพุ้นแหล้ว ข้างล่างกะเฮ็ดโล่งโจ่งอยู่ แต่ว่าหม้องคนอยู่สิเทิงๆ หลือว่าอยู่ซั้นสองพุ้นหละวา

12
เขากำลังพากันเฮ็ดหญัง เขากำลังพากันส้างสะพาน หลือว่าเฮ็ดสะพาน
เขาเฮ็ดสะพานเฮ็ดหญัง เขากะเฮ็ดสะพานเพื่อว่าสิเฮ็ดไปข้ามน้ำ หลือว่าข้ามแม่น้ำ
ขั้นบ่มีสะพาน เฮากะบ่สามาดที่สิญ่างข้ามแม่น้ำนี้ไปได้ เพาะว่า น้ำมันกะลึก เพาะสะนั้นแล้วเฮาต้องเฮ็ดสะพาน เพื่อที่ว่าเฮาสิได้ญ่างข้ามแม่น้ำนี้ไปได้

13
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเฮ็ดฮั้ว หลือว่าส้างกำแพง หลือว่าส้างฮั้วเนาะ
อาดสิเป็นฮั้วบ้าน กำแพงบ้านกะได้
เขากำลังเฮ็ดอยู่พุเดียวข้อหล้อ บ่มีฮอดคนซ่อยเฮ็ด
เขาเฮ็ดเป็นกำแพงอี่หยัง เขาเฮ็ดเป็นฮั้วอี่หยัง เขากะเฮ็ดเป็นฮั้วปูน เขาใซ้ปูนมาเฮ็ดให้เป็นฮั้ว
ฮั้วนี้เฮ็ดเป็นไม้ได้บ่ กะได้อยู่ บางคน หลือว่าลังคนกะเฮ็ดเป็นฮั้วไม้ บางคนกะเฮ็ดเป็นฮั้วปูน แล้วแต่คนมัก แล้วแต่คนอยากสิเฮ็ด

Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 15-17: house, village, town

15
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นทัมมะซาด เป็นทุ่งหญ้า หลือป่าหญ้านั้นหละ
มีบ้านพ้อมบ่ มีอยู่ ในป่านี้กะสิมีบ้านหลังหนึ่ง เป็นบ้านไม้ มีบ้านหลังเดียวข้อหล้อ
แล้วมันมีพูเขาพ้อมบ่ กะมีอยู่ มีพูเขาพ้อม มีพูเขาหลายลูก หลือมีพูเขาหลายหม้องนั้นหละ
มีพูเขาใหญ่ มีพูเขาน้อย มีหลายคัก มีหลายอี่หลี
แล้วมีต้นไม้พ้อมแม่นบ่ แม่น มีต้นไม้พ้อม ต้นไม้กะหลายต้นอยู่ หลายต้นคัก
แล้วอยู่เทิงฟ้ากะมีก้อนเมกพ้อม มีก้อนเมก มีขี้ฝ้าลอยโอ่งโล่งๆ อยู่เทิงท้องฟ้านั้นหละ มีขี้ฝ้าหลายเติบ มีก้อนเมกหลายเติบ

16
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นหมู่บ้าน เป็นหมู่บ้านหลายหลัง มีหมู่บ้านหลายหลัง หลือสี่หลังนั้นหละ หลือเฮากะแนมบ่เห็น อาดสิมีหลายกว่านั้นกะได้
เป็นบ้านไม้เทิงเบิด บ้านค้ายๆ กัน ลักสะนะคือๆ กัน ค้ายๆ กันนั้นหละ บ่แตกต่างจากกันคัก เบิ่งซงแล้วเป็นลักสะนะคือกัน
หมู่บ้านคืออี่หยัง หมู่บ้านกะคือหม้องที่อยู่อาสัยของคน เป็นหมู่บ้าน หลือเป็นจุดๆ ที่คนอาสัยอยู่หั้น ที่คนสามาดส้างบ้านอยู่หั้น หลือลวมกันหลายๆ คน หลือลวมกันหลายๆ หลัง เขากะสิเอิ้นหมู่บ้าน

17
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นเมียง หลือเป็นเมียงหลวงนั้นหละ หลือเป็นเมียงใหญ่ๆ
เมียงนี้กะมีตึก มีตึก มีหญัง มีหอ มีหญังหลายอย่าง ที่เป็นก่อส้างจากตึก ที่เป็นก่อส้างจากอิด หลือก่อส้างจากปูน ที่บ่ได้เฮ็ดจากไม้ หลือที่บ่มีทัมมะซาด ก่อส้างจากปูน ที่แตกต่างจากทุ่งนา ทุ่งไฮ่ ทุ่งหญ้า ทุ่งไหล้
เขากะสิเอิ้นว่าเป็นเมียง ที่มีความจะเลิน ที่แตกต่างจากบ้านนอก หลือจากไฮ่จากนาเฮา
แล้วในเมียงคนหลายบ่ กะหลายอยู่ ในเมียงคนกะหลายคัก หลายคักอี่หลี คนกะมาแออัด มาอาสัยอยู่ในเมียงหลวง หลือในเมียงเมียงนั้น
เพาะว่ามันมีความจะเลิน คนกะอยากมาหม้องที่มันมีความจะเลิน บ่อยากอยู่บ้านนอก บ่อยากอาสัยอยู่บ้านนอก กะอยากอยู่ในเมียง บ่อยากอยู่บ้านนอก อยากมาอยู่ในเมียง อยากอยู่ในความจะเลิน

Basic vocabulary — page 18 — Series B, pictures 11-13: house, roof, stairs

11
นี้คือหญัง นี้คือบ้าน อันนี้เป็นบ้าน
อันนี้เป็นบ้านคน บ้านคนอยู่ ที่อยู่อาสัยของคนนี้หละ
เป็นบ้านเฮียนไทย บ้านไทย หลือเป็นบ้านไม้นั้นหละ
คนอี่สานสิเอิ้นว่าบ้านไม้ แต่ว่าคนพากกางหลือคนไทยเขาสิเอิ้นบ้านเฮียนไทย บ้านเลียนไทยนั้นหละ
บ้านหลังนี้มันตั้งอยู่ใส บ้านหลังนี้มันตั้งอยู่ใสกะบ่ฮู้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเขาตั้งอยู่ใส
แต่ว่าคนสิอยู่ใส กะไปส้างบ้านไว้หั้น คนอยากอยู่ใส เขากะไปส้างบ้านไว้หั้น แล้วแต่คนสิไปเฮ็ดสิไปส้างอยู่หั้น
แล้วแต่ บางคนอยากไปอยู่ใส บางคนอยากไปอยู่ใส เขากะไปส้างไว้หั้น
แล้วแต่คน แล้วแต่ที่ดินคน มีที่ดินอยู่ใส กะไปส้างบ้านไว้หั้น
บ้านหลังนี้หลือเฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บ้านหลังนี้เป็นบ้านไม้ กะต้องเฮ็ดมาจากไม้ ขั้นบ้านปูน จั่งเฮ็ดมาจากปูน
เป็นหญังบ้านหลังนี้คือสูงแท้ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน แล้วแต่บ้าน แล้วแต่คน แล้วแต่คนสิส้างสิเฮ็ด เพาะว่าอยากให้บ้านสูง กะเฮ็ดเสาสูงๆ อยากให้บ้านต่ำ กะเฮ็ดเสาไว้ต่ำๆ
แต่ว่าบ้านหลังนี้มันสูง เพาะว่าเขาเฮ็ดหลักเสาสูง บ้านหลังนี้มันกะเลยสูง

12
นี้คืออี่หยัง นี้คือหลังคา อันนี้เป็นหลังคาบ้าน หลือหลังคาเฮียนนั้นหละ
หลังคาบ้านนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง กะเฮ็ดมาจากหลังกะสี เฮ็ดมาจากไม้ เฮ็ดมาจากอี่หยังกะได้ ที่มันสามาดทนแดดทนฝนได้ ที่มันสามาดกันลมได้พ้อม
หลังคาอันนี้มีไว้เฮ็ดหญัง หลังคาอันนี้กะมีปะโยดหลาย สำคันคัก สำคันอี่หลี
ขั้นบ่มีหลังคากะบ่แม่นบ้าน เพาะสะนั้นแล้วหลังคาอันนี้กะมีไว้ถ้ากันแดด มีไว้ถ้ากันฝน มีไว้ถ้ากันลมพ้อม
สามาดป้องกันได้ทุกสิ่งทุกอย่าง ขั้นบ้านบ่มีหลังคือ เขากะบ่เอิ้นว่าบ้าน เพาะสะนั้นแล้วทุกบ้านทุกหลังทุกเฮียนต้องมีหลังคา

13
นี้คืออี่หยัง นี้คือบันไดบ้าน นี้คือบันไดเฮียน
บันไดอันนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บันไดอันนี้กะเฮ็ดมาจากไม้ เฮ็ดมาจากปูนกะได้ แต่ว่าขั้นอันนี้เป็นบ้านไม้ กะต้องเฮ็ดมาจากไม้ ขั้นเป็นบ้านปูน กะเฮ็ดมาจากปูน แล้วแต่บ้าน แล้วแต่หลังเนาะ
บันไดอันนี้มีจักซั้น อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าบันไดอันนี้มีจักซั้น หลือจักขั้นเนาะ
บ่ได้ไปนับเบิ่ง แต่ว่าเบิ่งแล้ว แนมแล้ว บันไดอันนี้กะสูงเติบ สูงบักคักหนึ่ง กะสิมีหลายซั้น อาดสิมีสิบกว่าซั้นขึ้นไป หลือหลายกว่านั้นกะได้ แล้วแต่ลักสะนะบ้าน แล้วแต่ลักสะนะเฮียน

Basic vocabulary — Page 26 — Series B, pictures 01-05: monk, to good to receive food offerings, Buddha statue, temple, stupa

1
อันนี้เพิ่นเป็นพุใด เพิ่นเป็นพะ
เป็นหญังคือเอิ้นว่าพะ เป็นหญังคือเป็นพะ กะเพิ่นบวดแล้ว เพิ่นบวด กะเลยเอิ้นว่าพะ
กานเอิ้นกะสิมีสองแบบ ขั้นพุซายบวด สิเอิ้นว่าพะ ขั้นพุหญิงบวด หลือว่าแม่หญิงบวด สิเอิ้นว่าแม่ซี แต่ว่าอันนี้เพิ่นเป็นพุซาย กะเลยเอิ้นว่าพะ
พะเพิ่นใส่ซุดสีหญัง พะเพิ่นกะใส่แต่สีเดียว สีเหลียงหลือว่าสีส้มส่ำนั้นหละ บ่ให้ใส่สีอื่น สีแดง สีซมพู สีดำ เพิ่นบ่ให้ใส่ ให้ใส่แค่สีเดียว

2
พะเพิ่นกำลังเฮ็ดหญัง พะเพิ่นกำลังสิบินทะบาด พะเพิ่นกำลังสิไปบินทะบาด
บินทะบาดอยู่ใส กะอาดสิไปบินทะบาดลอบบ้าน หลือว่าอ้อมหมู่บ้านหนั้นหละ หม้องใดมีพุคน หลือว่ามีคนอยู่หนั้น เพิ่นกะสิไปบินทะบาดอยู่หั้น
ขั้นบ้านใดสิใส่บาด เพิ่นกะไปบ้านนั้น ขั้นบ้านใดบ่ใส่ เพิ่นกะญ่างผ่านไป
กานบินทะบาดของพะนี้กะสิไปแค่มื้อละเที่ย ไปแต่ญามเซ้า ตื่นขึ้นหกโมง ทำวัดอี่หยังเส็ด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า
แล้วญามเที่ยงพะสิออกไปบินทะบาดบ่ บ่ บ่ไป พะสิบินทะบาดเที่ยเดียว ญามเที่ยงญามแลงบ่บินทะบาดเนาะ

3
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะพุดทะลูบ เป็นพะพุดทะลูบตั้งอยู่
พะพุดทะลูบเอาไว้เฮ็ดหญัง พะพุดทะลูบกะเอาไว้ถ้ากาบไหว้ เป็นที่กาบไหว้ของพุคน พุคนสิมักมากาบมาไหว้อยู่หม้องนี้ หลือว่าพุใดอยู่ใก้ อยู่แถวๆ นี้ กะสิมาไหว้พะพุดทะลูบอยู่หม้องนี้
พะพุดทะลูบนี้มีซีวิดบ่ บ่ พะพุดทะลูบบ่มีซีวิด เป็นสิ่งที่เฮ็ดขึ้นมา ปั่นขึ้นมา เพื่อให้เป็นสิ่งที่คนเคาลบหลือว่ากาบไหว้หนั้นหละ

4
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นสาลา เป็นสาลาวัด หลือว่าสาลาปะเลียนนั้นหละ
พะอาดสิมาสันเข้า หลือว่าสันเข้าเซ้า สันเพน หลือว่าจำวัด จำสีนวัด กะเฮ็ดอยู่หม้องนี้เบิดซู่อย่าง อาดสิมีกิดจะกัม ชาวบ้านอี่หยังมาเฮ็ด กะอาดสิมาเฮ็ดกิดจะกัมอยู่นี้ เกี่ยวกับวัด เกี่ยวกับสาสะนา หลือว่าพะทัมเนาะ สิสามาดมาเฮ็ดได้อยู่หม้องนี้
แล้วสาลานี้ตั้งอยู่ใส สาลานี้กะตั้งอยู่ในวัด ส้างขึ้นอยู่ในวัด

5
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เอิ้นว่าเจดี หลือว่าพะทาดเจดีนั้นหละ แล้วแต่คนสิเอิ้น แล้วแต่คนสิเว้า
พะทาดหลือว่าเจดีนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บางหม้องกะเฮ็ดมาจากดิน บางหม้องกะเฮ็ดมาจากปูน บางหม้องเฮ็ดมาจากเหล็กจากไม้ แล้วแต่สิเฮ็ด แล้วแต่คนสิคิดเฮ็ดว่า เฮ็ดแบบใด เฮ็ดจั่งใด เฮ็ดเพี่ยอี่หยัง ปะมานนั้นเนาะ
แล้วพะทาดหลือว่าเจดีนี้เป็นสิ่งสักสิดบ่ หลือว่าคนเคาลบ คนไหว้ คนกาบ คนหญังบ่ กะมีส่วนอยู่ บางเจดีกะเฮ็ดเพื่อให้คนเคาลบหลือว่านับถือ บางเจดีกะเฮ็ดเป็นหม้องที่ใส่กะดูกคนที่ตายไปแล้ว หลือว่ากะดูกของพะพุดทะเจ้า หลือว่ากะดูกของพะของคนที่ตายไปแล้วหนั้นหละ

Basic vocabulary — page 15 — Series B, pictures 01-04: house, rain, water jar, bucket, to scoop

1
นี้คืออี่หยัง นี้คือบ้าน หลือเฮียนนั้นหละ
เฮียนมีหลังคาพ้อม หลังคาเป็นลูบสามเหลี่ยม เป็นลูบสามเหลี่ยมสองอัน
เฮียนหลังนี้มีบันไดพ้อมแม่นบ่ แม่น มีบันไดพ้อม มีบันไดขึ้นเฮียน แต่ว่าอยู่หน้าบ้าน บ่ได้อยู่ในบ้าน อยู่ข้างนอกบ้านนั้นหละ
บันไดอันนี้เป็นซั้นๆ พ้อม มีหลายซั้นบักคักหนึ่ง เฮ็ดจากอี่หยังกะบ่ฮู้ หน้าสิเฮ็ดจากไม้
แล้วข้างๆ บ้านกะมีโอ่งพ้อม มีโอ่งใบน้อยๆ หนึ่ง
โอ่งเป็นใบสีแดง ใบบ่ใหญ่หลาย โอ่งกะมีฝาปิดพ้อม
อยู่หลังบ้านกะมีท้องฟ้าพ้อมแม่นบ่ แม่น มีท้องฟ้าพ้อม มีก้อนเมกพ้อม ก้อนเมกสามก้อน ก้อนบักใหญ่หนึ่ง แต่กะบ่ใหญ่หลาย
เฮียนหลังนี้มีหน้าต่างพ้อม หน้าต่างเป็นลูบสี่เหลี่ยม มีหกบาน บานเป็นบานสี่เหลี่ยม บานบ่ใหญ่หลาย กะบานน้อยๆ หนึ่ง
เฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง เฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากไม้ อาดสิเป็นบ้านไม้กะได้ เฮ็ดจากไม้ บ่ได้เฮ็ดจากปูน
บ้านหลังนี้คือสูงแท้ จักคือกัน กะสูงอยู่ เพาะว่าบ้านอันนี้มีสองซั้น เป็นบ้านสองซั้น ซั้นข้างล่างบ่มีอี่หยัง แต่ว่าซั้นข้างเทิงนั้นเป็นบ้าน

2
นี้คืออี่หยัง นี้กะคือบ้านคือเก่านั้นหละ
ตอนนี้กะเป็นบ้านเลียนไทยหลังเก่า เป็นบ้านไม้ เป็นเฮียนไม้หลังเก่านั้นหละ
ตอนนี้ อยู่บ้านหลังนี้ ฝนกำลังตกแม่นบ่ แม่น ฝนกำลังตกลงมา คือสิตกแฮงเติบ เป็นเม็ดฝน ตกลงมาบักแฮง แฮงบักคักหนึ่ง
แล้วอยู่ข้างบ้านกะมีโอ่งพ้อม มีโอ่งแดงน้อยนั้นหละ โอ่งบ่ใหญ่หลาย เอาไว้โต่งน้ำ เอาไว้ฮองน้ำนั้นหละ หลือเอาไว้เก็บน้ำ
เพาะว่าญามฝนตกมาแล้ว เฮากะสิเอาโอ่งนี้ไว้เก็บน้ำ เอาไว้ถ้ากิน เก็บน้ำเอาไว้ถ้าใซ้งาน หลือเอาไว้ถ้ากินนั้นหละ

3
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะคุ หลือถังนั้นหละ
กะคุอันนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง เฮ็ดมาจากเหล็กกะได้ เฮ็ดมาจากพะสะติกกะได้ เฮ็ดได้หลายอย่าง เฮ็ดได้จากหลายสิ่งหลายอย่าง เอาหลายสิ่งหลายอย่างมาเฮ็ดเป็นกะคุกะได้
เพาะว่า ขั้นเฮ็ดให้มันทนทาน มันกะสิใซ้ได้โดน ขั้นเฮ็ดบ่ทนบ่ทาน มันกะใซ้ได้บ่โดน
กะคุอันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง เอาไว้ถ้าตักน้ำ เอาไว้ถ้าใส่ของ ใส่ได้หลายอย่าง สามาดเอาสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ใส่เข้าไปในกะคุนี้ได้ หลือเอาไว้ถ้าใซ้งานได้หลายสิ่งหลายอย่างคือกัน

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังตักน้ำ
พุซายคนนี้เขากำลังสิตักน้ำ
เขาใซ้กะคุใบนั้นหละ ใบน้อยๆ ใบบ่ใหญ่หลาย เขากำลังใซ้กะคุนั้นตักน้ำขึ้นไป ตักน้ำอยู่ในโอ่ง
เขาตักน้ำอยู่ใส เขาตักน้ำอยู่ในโอ่ง เขาใซ้กะคุตักน้ำขึ้นไปจากในโอ่ง
เป็นหญังเขาคือตักน้ำ เขาอาดสิเอาน้ำไปกิน หลือเอาน้ำไปใซ้งาน หลือเอาไปเฮ็ดต้มเป็นแนวกินกะได้ กะอันนี้กะบ่ลู้คือกัน จักว่าเขาเอาไปเฮ็ดหญัง
เขาใซ้มือข้างขวาของเขาจับกะคุ แล้วกะตักน้ำอยู่ในโอ่งขึ้นไป มือข้างซ้ายของเขากะจับฝาโอ่งอยู่
โอ่งเฮ็ดมาจากอี่หยัง โอ่งเฮ็ดมาจากปูน เฮ็ดมาจากดินกะได้
โอ่งเฮ็ดมาจากปูน เพื่อที่สิให้มันทนทาน สามาดใซ้งานได้โดน หลือสามาดเก็บน้ำได้โดนหลือได้หลายนั้นหละ