Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes#occ
ขั้นตอน khan-tɔ:n LF-M ขั้นตอน step, stage (of a process) 10/7

Link to overview page
Link to dictionary

Vocabulary recordings — Planting rice 09

อันนี้กะสิเป็นวิทีกานดำนาแล้วกะผายเข้า มันกะสิแตกต่างกันพอสมควน เป็นวิทีที่แตกต่างกัน กานผายเข้ากะสิง่าย บ่หญุ้งญาก ขั้นตอนบ่หญุ้งญากปานใด แต่ว่าคนซู่มื้อนี้กะหันนิยมมาผายเข้าหลาย บ่คือสะหมัยก่อน สะหมัยก่อนกะสิพากันดำเอา เพื่อที่สิได้ผนผะหลิดหลายกว่า เนาะ กานผายเข้า ผนผะหลิดสิได้เคิ่งต่อเคิ่งเลย กะอาดสิบ่ได้หลายท่อกานดำ

Vocabulary recordings — Planting rice 10

แต่ว่าคนสะหมัยนี้นิยมกานผาย เพาะว่ามันบ่ได้ใซ้เวลาโดน คือหว่านแล้ว กะแล้วถ้าเกี่ยวอย่างเดียว กานดำกะคือต้องมาหว่านเป็นก้า ถ้าก้าใหญ่ แล้วกะจั่งมาดำ แล้วกะถ้าใหญ่อีก มันหลายวิที หลายขั้นตอน กะเลยคนส่วนมากสิผายเอา แต่ว่าบ่ค่อยดำหลาย แต่ว่ากะญังมีคนหลงเหลียอยู่ที่สิเฮ็ด หลือว่าญังมีคนเฮ็ดกานดำนี้คือเก่าเนาะ แล้วกะอันนี้กะเป็นกานเว้าค่าวๆ เนาะ เกี่ยวกับกานดำไฮ่ดำนาบ้านเฮาเนาะ

Vocabulary recordings — Planting rice 02

กะสิเลิ้มจากกานผายเข้ากะเนาะว่าวิทีกานผายเข้านี้มันเฮ็ดจั่งใด ขั้นตอนแลกเนาะ กานผายเข้านี้เฮากะต้อง กานเฮ็ดเข้า ผายเข้านี้ เฮากะต้องมีมะเล็ดพันหลือว่าเม็ดเข้าที่เฮาคัดไว้ถ้าเฮ็ดเป็นพัน หลือว่าไว้ถ้าปูกในปีต่อไป เฮากะสิเก็บไว้ แล้วกะเอาไว้ถ้ามาเฮ็ดเนาะ เข้าซุมนั้นเฮากะเอามา อาดสิเป็น ขั้นตอนแลกเฮากะสิเอาเข้าซุมนั้นมาแซ่น้ำก่อนเนาะ แซ่น้ำในโอ่ง ให้มัน อาดสิ ให้มันสิแตก ให้เม็ดเข้าสิแตกที่สิให้มันหว่านขึ้นแล้วสิเกิดเนาะ กะแซ่น้ำ จัก สองสามมื้อเนาะ

Vocabulary recordings — Planting rice 05

แล้วกะอีกวิทีหนึ่งเนาะเป็นวิที เขาเอิ้นว่ากานดำนา ดำไฮ่ดำนานี้หละเนาะ ขั้นตอนแลกเฮากะสิมีเม็ดพันคือกันนั้นหละ เม็ดพันกะสิ แล้วแต่คนสิเอาเม็ดพันแบบใดมา กะอาดสิเป็นเม็ดพันคือกันกับกานผายเข้าเลยเนาะ ขั้นตอนแลกกะเอาเข้าไปแซ่คือกัน แล้วแต่พุใดสิแซ่โดนบ่โดน สองสามมื้อกะได้ กะเอาแซ่ไว้ แล้วกะ ขั้นตอนแลกเฮากะเอาเข้าที่แซ่นั้นหละไปหว่านในไฮ่นา บ่ต้องให้ใหญ่ปานใด แล้วแต่ปะลิมานเข้า เฮาสิเอาเข้าซุมนี้ไปหว่านในไฮ่ตงนั้นที่เฮาไถฮุด หลือว่าไถนาดินไว้งามแล้ว พ้อมที่สิเอาเข้านี้ไปหว่านแล้ว

Basic vocabulary — Page 27 — Series B, pictures 19-20: clock/watch, time, minute


19
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นนาลิกา
นาลิกาเป็นแบบใด นาลิกากะเป็นวงกม เป็นอันวงกม
นาลิกามีหน้าที่หญัง นาลิกากะมีหน้าที่บอกเวลา บอกให้เฮาฮู้ว่าจักโมงแล้ว
กะสิมีอยู่สามเข็มนำกันเนาะ เข็มอันหนึ่งกะสิเป็นเข็มใหญ่ เข็มใหญ่กะสิเป็นเข็มอันใหญ่สั้นเป็นเข็มบอกซั่วโมง แล้วเข็มอีกเข็มหนึ่งเป็นเข็มญาวใหญ่หน่อยหนึ่ง ญาวกะสิเป็นเข็มบอกนาที แล้วเข็มหนึ่ง เข็มน้อยดอก เข็มน้อยญาวเป็นเข็มบอกวินาที
จักโมงแล้ว ตอนนี้สิบสองนาลิกาหนึ่งนาที

20
อันนี้คืออี่หยัง อันกะเป็นนาลิกา เป็นนาลิกาบอกเวลา
แล้วเฮาสามาดฮู้ได้บ่ว่า ตอนนี้จักโมงแล้ว กะฮู้ได้ เพาะว่าตอนนี้เข็มใหญ่มันซี้ไปเลขสิบสอง เข็มน้อยหลือว่าเข็มนาทีมันซี้ไปเลขหนึ่ง กะสิเฮ็ดให้ฮู้ว่าตอนนี้เวลาสิบสองนาลิกาห้านาที
ขั้นตอนนี้สิบสองนาลิกาเป็นญามมื้อคืน กะสะแดงว่าเที่ยงคืน
ขั้นสิบสองนาลิกาอยู่เวลากางวัน หลือว่าญามแก้ง กะสะแดงว่าตอนนั้นตอนเที่ยง หลือว่าเที่ยงวัน หลือว่าเที่ยงมื้อนั้นหละเนาะ

Vocabulary recordings — ตำบักหุ่ง = papaya salad

บักหุ่ง

บักหุ่งหนิสิเป็นซื่อผนละไม้หลือว่าพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่สามาดกินได้ หลือว่าสามาดเอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ากับเข้าได้เนาะ บักหุ่งหนิ ขั้นญามมันดิบอยู่ หลือว่ามันทันได้สุกหนะสิเป็นพืดชะนิดหนึ่งเนาะ ที่เอามาเฮ็ดเป็นแนวกิน หลือว่ามาปุงอาหานได้ แต่ว่าขั้นบักหุ่งนั้นหลือว่าบักมะละกอนี้หละ ขั้นมันสุกแล้วกะสิเป็นผนละไม้ กะสามาดเอามากินแทนผนละไม้ชะนิดอย่างอื่นได้คือกันเนาะ

แต่ว่าในคิบนี้เฮาสิเว้าถึงตำบักหุ่งเนาะ ตำบักหุ่งนั้นกะสิเป็นแนวกิน ซื่อของแนวกินอย่างหนึ่งหลือว่าชะนิดหนึ่งของพากอี่สาน หลือว่าคนลาวเฮานี้สิมักกินแนวกินชะนิดนี้ กะคือตำบักหุ่งนั้นเอง หลือส้มตำเนาะ ตำบักหุ่งหนิกะเฮ็ดมาจากบักหุ่ง น่วยบักหุ่งที่เฮาเว้าก่อนหน้านั้นหละ เขาเอาบักหุ่งนั้นมาฝานหลือว่าเอามาเฮ็ดเป็นตำบักหุ่งนั้นเอง

ตำบักหุ่งหนิกะสิเป็นแนวกินขึ้นซื่อของคนอี่สาน หลือว่าคนอี่สานซู่พุซู่คนนี้สิมักกินตำบักหุ่งหลือว่าเอาตำบักหุ่งนี้มากินเป็นแนวกินหลือว่ามากินกับเข้านั้นเอง แล้วตำบักหุ่งหนิกะเป็นแนวกินชะนิดหนึ่งที่โด่งดังหลือว่าคนซู่พุซู่คนสิฮู้จัก บ่ว่าคนในปะเทดไทยซู่พากซู่มุมซู่แกของปะเทดนี้หลือว่าต่างปะเทดนั้นเอง คนต่างปะเทดกะสิฮู้จักตำบักหุ่งนี้คือกันเนาะ

ขั้นตอนในกานเฮ็ดตำบักหุ่งหนิกะสิหญุ้งญากหลายเติบ หลือว่าเฮ็ดญากพอสมควนเนาะ เพาะว่ามันต้องใส่หลายสิ่งหลายอย่าง กะสิมีบักพิกบักพายเนาะ เทิงปาแดก หลือว่าผงชูลด บักเขียเคีย บักนาว น้ำปา ใส่หลายสิ่งหลายอย่างที่คนสิเฮ็ดสิตำบักหุ่งนั้น ว่าแต่สิใส่อี่หยัง ว่าแต่ใส่แล้วมันแซบกะใส่ลงไป

แล้วอี่หยังที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้กะมีหลายสิ่งหลายอย่างแล้วที่สามาดกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนกะเอาผัก ผักกาดขาว ผักบุ้ง ถั่วงอก อี่หยังกะกินได้เบิด ว่าแต่มันกินกับตำบักหุ่งนี้ได้ บางคนลุ้นใหม่ หลือว่าเด็กน้อยลุ้นใหม่อยากให้มันแซบขึ้นหลือว่าเปี่ยนลูบแบบขึ้น กะเอาขะหนมมากินกับตำบักหุ่ง หลือว่าลูกซิ้น เอาอี่หยังกะได้ ที่มากินกับตำบักหุ่งแล้วมันแซบขึ้น หลือว่าเปี่ยนลดซาดขึ้นไป คนเฮากะสิเปี่ยนไปเลี้ยยๆ เนาะ

Basic vocabulary — Page 33 — Series B, pictures 01-06: room, floor, wall, ceiling, door, window


1
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นห้อง อาดสิเป็นห้องนอน หลือว่าห้องนั่งเหล้น อันนี้เฮากะบ่ฮู้คือกันเนาะ
ขั้นมีโซฟา หลือว่ามีโทละทัด หลือว่ามีอี่หยัง อาดสิเป็นห้องนั่งเหล้น ขั้นมีที่นอน หลือว่าหม้องนอน กะอาดสิเป็นห้องนอนเนาะ
แต่ในลูบนี้อาดสิเป็นห้องซื่อๆ ห้องที่บ่มีอี่หยัง เป็นห้องสีซมพูเนาะ
ในห้องกะเป็นซงสี่เหลี่ยม มีปะตูพ้อม
มีปะตูสีอี่หยัง ปะตูสีเหลียง
แล้วกะมีพื้น มีเพดาน มีหน้าต่าง เป็นหน้าต่างกะจกเนาะ อันนี้กะเป็นห้องสี่เหลี่ยม

2
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นพื้นเนาะ พื้นห้อง
ขั้นตงนี้อยู่ในบ้านกะสิเอิ้นว่าพื้นบ้าน ขั้นอยู่ตงดินกะพื้นดิน แต่ว่าอันนี้อยู่ในห้องกะเอิ้นว่าพื้นห้องเนาะ
แล้วพื้นห้องสีอี่หยัง พื้นห้องเป็นสีน้ำตาน
แล้วพื้นห้องหนิมันเลียบบ่ หลือว่าเฮ็ดหยาบกะได้ บ่ พื้น พื้นห้องหนิกะเป็นเลียบเนาะ ตงเลย บ่มีโค้ง บ่มีนูน บ่มีอี่หยังเนาะ ตงเป็นพื้นเลียบ พื้นอยู่ห้องเนาะ เขาเอิ้น

3
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นฝาผะหนังบ้าน หลือว่าฝาผะหนังเฮียนเนาะ
แต่ว่าลูบนี้มันอยู่ในห้อง กะเอิ้นว่าฝาผะหนังห้องกะได้ ฝาผะหนังในห้องของเฮา เฮากะเอิ้นว่าฝาผะหนังห้อง
แต่ว่าขั้นตอนนี้เฮานั่งอยู่ในบ้าน นั่งอยู่ในเฮียน เฮากะเอิ้นฝาผะหนังบ้าน ฝาผะหนังเฮียนกะได้
ฝาผะหนังห้องนี้เป็นสีซมพูเนาะ เป็นซงสี่เหลี่ยมในห้องนั้นหละ แล้วกะมีอันอื่น มีหน้าต่าง มีกะจก มีปะตูคือกันเนาะ
แล้วฝาผะหนังห้องนี้ เฮาเฮ็ดเป็นสีใดกะได้แม่นบ่ แม่น เฮาสิเฮ็ดสีใดกะได้ สิเฮ็ดสีซมพู สีฟ้า สีเขียวกะได้ แล้วแต่ว่าเฮาอยากสิเฮ็ดเป็นสีใด แล้วแต่ว่าเฮาอยากสิเฮ็ดเป็นแบบใด แล้วแต่ความ เออ แนวมักของเฮา เฮามักอันใด เฮากะเฮ็ดแบบนั้น หลือว่าเฮาสิตกแต่งลวดลายไปจั่งใดกะได้ในฝาผะหนังบ้านฝาผะหนังห้องของเฮา แล้วแต่เฮามัก เฮาเฮ็ดจั่งใด เฮากะเฮ็ดได้เนาะ

4
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นฝาผะหนัง เออ บ่แม่นฝาผะหนังเนาะ อันนี้เป็นเพดานบ้าน เพดานห้อง เพดานเฮียนเนาะ
ขั้นเฮานั่งอยู่ในเฮียนเนี้ย เฮาสิเอิ้นว่าเพดานบ้านกะได้ เพดานเฮียนกะได้ แต่ว่าเฮาเอิ้นแบบว่า เอิ้นเพดานห้องบ่ได้ เพาะว่าเฮานั่งอยู่ในเฮียน แต่ว่าขั้นเฮานั่งอยู่ในห้อง เฮาสิเอิ้นว่าเพดานห้อง หลือว่าเพดานบ้าน เพดานเฮียนกะได้ เพาะว่าในห้องนั้นมันกะอยู่ในเฮียนอยู่เนาะ

5
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นปะตู ปะตูห้องเนาะ ปะตูห้องเป็นสี่เหลี่ยม
แล้วปะตูนี้มีไว้เฮ็ดหญัง ปะตูนี้กะมีไว้ปิดไว้เปิด เข้าออก ซื่อๆ นั้นหละ กะเฮ็ดเป็นห้องกั้น แล้วมีฝาผะหนังกั้นแล้ว เฮากะมีปะตูเพื่อว่าสิได้เปิดเข้าเปิดออกได้ง่าย
เป็นหญังคือต้องใส่ปะตู ให้มันสามาดญ่างเข้าญ่างออกได้
ขั้นเฮาบ่ใส่ปะตู ฝาผะหนังหม้องนั้นมันกะสิโล้ง มันกะสิเป็นซ้อง เขาเอิ้นว่ากะสิเป็นป่องโจ่งโป่ง มันกะสิบ่ปิดบ่บังอี่หยังเนาะ กะขั้นมีปะตูแล้วกะสิปอดพัยอีกแบบหนึ่ง คนอื่นหลือว่าคนที่บ่ได้อยู่ในห้องเฮาหนิ กะสิสามาด บ่สามาดเข้าออกได้จนกว่าเฮาสิเปิดปะตูให้เขาเนาะ
หลือว่าปะตูนี้กะป้องกันโจนกะได้ เฮากะ ขั้นเฮาอยู่ในห้อง แล้วเฮากะล็อกไว้ ขั้นเฮาออกไปข้างนอก เฮากะล็อกไว้ คนอื่นกะสิเข้าห้องเฮาบ่ได้ ขั้นเฮาอยู่ในห้อง เฮากะล็อกไว้ คนอื่นกะเข้ามาบ่ได้คือกันเนาะ

6
นี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นหน้าต่าง หน้าต่างห้อง หน้าต่างบ้านเนาะ
แล้วแต่สิเอิ้นว่าหน้าต่างบ้านหลือว่าหน้าต่างเฮียนคือกันกับฝาผะหนังหลือว่าเพดานเนาะ
แล้วหน้าต่างเป็นสีหญัง หน้าต่างมันเป็นสีใสเนาะ เป็นสีขาวใสมันอาดสิเป็นเฮ็ดมาจากกะจกเนาะ เบิ่งใก้กะสิเป็นสีฟ้าแต่ว่ามันเป็นสีใสขาวเนาะ เพาะว่ามันเฮ็ดมาจากกะจก ถืกแสงแดด มันกะสิใสฟ้าเนาะ
แล้วหน้าต่างหนิมีไว้เฮ็ดหญัง เฮากะมีไว้ถ้าส่องออกไปข้างนอก กะค้ายกับปะตูนั้นหละ กะแต่ว่าหน้าต่างนี้ เฮาสามาดแญง ส่องออกไปข้างนอก หลือว่าแญงออกไปข้างนอกได้ เพื่อที่ว่าสิแนมสิ่งนั้นสิ่งนี้ที่อยู่ข้างนอกบ้าน นอกเฮียนของเฮา หลือว่านอกห้องของเฮาเนาะ