Basic vocabulary — Page 29 — Series B, pictures 19-20: stairs, to go up, to go down


19
อันนี้คือพุใด อันนี้กะเป็นคนคนหนึ่ง เป็นพุหญิงเนาะ อาดสิเป็นวัยลุ้นดอกวา กำลังญ่างขึ้นบันได
กำลังญ่างขึ้นบันไดพุเดียวของเขาหนั้นหละ
แล้วเขาญ่างขึ้นไปเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิขึ้นไปเลียน หลือว่าขึ้นบ้าน หลือว่าขึ้นหม้องต่างๆ เพื่อที่ว่าสิไปนั้นไปนี้ของเขา เฮากะบ่ฮู้เนาะ แต่ว่าฮู้แต่ว่าเขากำลังขึ้นบันได
ขึ้นบันไดกะขึ้นไปญ่าง เฮากะต้องใซ้พะลังหน่อยหนึ่ง เพาะว่าเฮาต้องใซ้แฮงกำลังที่สิญ่างขึ้นบันได ก้าวขาขึ้นไป ตึ่บๆๆ เลี้ยยๆ เนาะ

20
พุหญิงคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังลงบันไดเนาะ เบิ่งจากลักสะนะกานเฮ็ดโตเฮ็ดหน้า กานอ่วยหน้าหลือว่าหันหน้าไปทางนั้นทางนี้ ฮู้แต่ว่าเขากำลังลงบันได
แล้วเขาสิลงบันไดไปใส จักคือกัน เขาอาดสิลงจากตึกที่สูงลงไปหม้องต่ำเนาะ กะบ่ฮู้ว่าเขาสิไปใส ฮู้แต่ว่าเขากำลังลงบันได

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
คน khon HR คน person, people
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
พุหญิง phu-ɲiŋ H-M ผู้หญิง woman, female
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
วัยลุ้น wai-lun HR-HF วัยรุ้น teenager, adolescent
ดอกวา dɔ:k-wa: LF-HR final particle expressing that the speaker is not entirely sure
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
ญ่าง ɲa:ŋ H เดิน to walk {เขากำลังญ่างเว้ากัน = they are walking and talking} {ลูกเป็ดญ่างไปนำแม่เป็ด = the ducklings are [walking] following their mother} {เขากำลังญ่างข้ามสะพาน = she's walking over the bridge} {เขาสิญ่างไปใส = Where is he going?}
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
บันได ban-dai M-M บันได stairs, staircase, ladder
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
หนั้นหละ nan-la LF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: possibly a variant of นั้นหละ
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
เลียน li:an HR เรียน to study, to learn {เลียนหนังสือ = to study} {เลียนจบ = to graduate} {เลียนเก่ง = to be a good student}
หลือ lʉ: M หรือ or
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
บ้าน ba:n HF บ้าน 1. house, home
2. village (also used as a prefix before the name of a village)
3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?}
หม้อง mɔŋ LF ที่, แห่ง, บริเวณ 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place}
2. clf. for places
ต่างๆ ta:ŋ-ta:ŋ H-H ต่างๆ different, various
เพื่อที่ phʉ:a-thi: H-H เพื่อที่ in order to, so that
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
นั้น nan HF นั้น that, there
เฮา hao HR เรา 1. personal pronoun: we
2. personal pronoun: I
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
แต่ว่า tɛ:-wa: H-H แต่ว่า 1. but
2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself}
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
ใซ้ sai HF ใช้ to use
พะลัง pha-laŋ H-HR พลัง energy, power, strength
หน่อยหนึ่ง nɔ:i-nʉŋ H-H นิดหน่อย a bit, a little bit, not much
Notes: see also หน่อยเดียว
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
แฮง hɛ:ŋ HR แรง 1. strong {ลมกำลังพัดแฮงอยู่ = to wind is blowing strongly}
2. loud {เสียงแฮง = loud}
3. strength, power
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง power, energy, strength
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
ก้าว ga:o HF ก้าว to step
ขา kha: M ขา leg {ขาหน้า = front leg} {ขาหลัง = hind leg} {ส้งขาญาว = long trousers}
ตึ่บ tʉp H หนา 1. dense, thick
2. used for emphasis as in ... ปึ่บ ... ตึ่บ
3. onomatopoeic: sound of someone walking
เลี้ยยๆ li:ai HF เรื่อยๆ continuously
Notes: pronunciation: also realized as เลื้อยๆ
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
จาก ja:k LF จาก 1. from {... เฮ็ดมาจากอี่หยัง = ... is made from what?}
2. to depart
ลักสะนะ lak-sa-na H-M-H ลักษณะ feature, characteristic, quality
กาน ga:n M การ prefix indicating the action of ...
โต to: M ตัว 1. body, self
2. clf. for animals, characters/letters/consonants, appliances, clothes (e.g., pairs of trousers, shirts)
หน้า na: LF หน้า 1. front {ปะตูหน้า = front door}
2. face {เขากำลังล้างหน้า = he's washing his face}
3. auxiliary: conditional tense {เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน = they are probably groom and bride} {กะหน้าสิส้มอยู่ = it's likely to be sour}
4. season {หน้าฮ้อน = hot season}
5. page
6. clf. for pages {เฮาอ่านฮอดหน้านั้นแล้ว = we've read until this page}
อ่วย u:ai H to turn to, to face, to point to {เขาอ่วยหน้าไปทางข้าง = she's facing towards the side} {เข็มใหญ่อ่วยไปทางเลขห้า = the hour hand points to the number five}
หัน han M หัน to turn around/towards, to face
ทาง tha:ŋ HR ทาง 1. way, direction {พุหญิงกะสิไปทางหนึ่ง พุซายกะสิไปอีกทางหนึ่ง = the woman goes one way, the man another way} {ตะเว็นไปทางใด = Where has the sun gone?} {เขาถีบจักกะย๊านไปทางหน้า = he's biking on/onward/forward} {มาเว้า มาว่าเฮาในทางที่บ่ดี = he's scolding [me], he's talking to me improperly}
2. by, through, via etc. {เว้าทางโทละสับ = to talk on the phone}
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
ตึก tʉk M ตึก building
สูง su:ŋ M สูง high, tall
ต่ำ tam H ต่ำ low